Organizacja Wyzwolenia Palestyny (Munazzamat al-Tahrir al-Filastiniyyah) jest polityczną i paramilitarną organizacją reprezentującą interesy arabskiej ludności Palestyny. Organizacja powstała w 1964 roku w Egipcie. Jest uznawana przez Ligę Arabską i Organizację Narodów Zjednoczonych jako prawowity przedstawiciel Palestyńczyków. Organizacja zajmuje stałe miejsce obserwatora na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ.

OWP posiada ciało ustawodawcze, którym jest Narodowa Rada Palestyńska. Jednak rzeczywista władza decyzyjna spoczywa w rękach Komitetu Wykonawczego, który liczy 15 osób wybieranych przez Narodową Radę Palestyńską.
    OWP skupia palestyńskie organizacje o świeckiej ideologii, prowadzące walkę o palestyńską niepodległość. OWP nie ma możliwości bezpośredniego kontrolowania swoich członków, jednak każda z frakcji ma obowiązek postępować zgodnie z Kartą OWP i podporządkować się decyzjom Komitetu Wykonawczego. W historii zdarzyło się, że niektóre organizacje wystąpiły lub zawiesiły swoje członkostwo w OWP.

Członkowie OWP:
        - al-Fatah - największa socjalistyczno-demokratyczna frakcja palestyńska.
        - Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny (PFLP) - druga największa frakcja,
                                radykalna i komunistyczna.
        - Demokratyczny Front Wyzwolenia Palestyny (DFLP) - trzecia największa
                                frakcja, komunistyczna.
        - Ludowa Partia Palestyńska (PPP) - dawna komunistyczna frakcja, nie
                                militarna.
        - Front Wyzwolenia Palestyny (PLF, frakcja Abu Abbas) - drobna frakcja
                                lewicowa.
        - Arabski Front Wyzwolenia (ALF) - drobna frakcja, związana z dawną
                                iracką partią Ba'ath.
        - As-Sa'iqa - drobna frakcja, związana z syryjskim odłamem irackiej partii
                                Ba'ath.
        - Palestyńska Unia Demokratyczna (Fida) - drobna frakcja lewicowa,
                                nie militarna.
        - Palestyński Ludowy Front Walki (PPSF, frakcja Samir Ghawsha) - drobna
                                frakcja lewicowa.
        - Palestyński Front Arabski (PAF) - drobna frakcja.

Byli członkowie OWP:
        - Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny - Główne Dowództwo (PFLP-GC)
        - Powstanie Fatah (frakcja Abu Musa)

--- Cele ---

Celem działalności OWP miała być koordynacja działań politycznych i militarnych wszystkich walczących Palestyńczyków. Wspólnym celem łączącym palestyńskie ugrupowania w OWP było utworzenie niepodległego państwa Palestyna i zniszczenie państwa żydowskiego.

OWP jest uznawana za najbogatszą organizację terrorystyczną. Majątek organizacji jest szacowany na 8-10 mld USD, z rocznym dochodem wysokości 1,5-2 mld USD. Międzynarodowe służby wywiadowcze zwalczające przestępczość twierdzą, że dochody OWP w znacznej mierze pochodzą z "datków, wyłudzeń, okupów, nielegalnej działalności, handlu narkotykami, prania pieniędzy, oszustw itp." Gazeta "The Daily Telegraph" napisała w 1999 roku, że OWP posiada 50 mld USD ukrytych w różnych inwestycjach na całym świecie.

--- Historia ---

Organizacja Wyzwolenia Palestyny została założona w 1964 roku na szczycie Ligi Arabskiej w Kairze (Egipt). W pierwszym okresie istnienia OWP była kontrolowana przez egipski rząd.
    29 maja 1964 roku zebrała się Palestyńska Rada Narodowa, która na zakończenie obrad (2 czerwca 1964 r.) uchwaliła Oświadczenie Proklamacji Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Podkreśla ona wolę zniszczenia państwa żydowskiego oraz prawo do powrotu i samookreślenia się palestyńskich Arabów. Ciekawostką jest, że Proklamacja nic nie wspominała o okupacji Zachodniego Brzegu przez Jordanię i Strefy Gazy przez Egipt. Nie wspomniano w niej również nic o palestyńskiej państwowości. Dzięki wpływowi Egiptu, OWP opowiedziała się za ideą utworzenia jednego państwa arabskiego.
    9 sierpnia 1964 roku zebrał się pierwszy Komitet Wykonawczy OWP, na czele którego stanął jako przewodniczący Ahmad Shukeiri (do 24 grudnia 1967 r.).

Klęska państw arabskich w Wojnie Sześciodniowej 1967 roku osłabiło wiarygodność i wpływ Egiptu na Organizację Wyzwolenia Palestyny.
    24 grudnia 1967 roku nowym przewodniczącym OWP został Yahya Hammuda (do 2 lutego 1969 r.).

W nowej sytuacji na Bliskim Wschodzie, palestyńskie organizacje militarne poparły drogę wojny partyzanckiej, w której przewodnią rolę odgrywał ruch al-Fatah.

Główne ataki terrorystyczne z tego okresu:
        - 22 lipca 1968 r. - Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny porwał izraelski
                                        samolot w Rzymie (Włochy) i wylądował w Algierii. Dramat
                                        32 żydowskich pasażerów trwał przez 5 tygodni.
        - 4 września 1968 r. - wybuch 3 bomb w centrum Tel Awiwu zabija 1 osobę
                                        i rani 71 osób.
        - 22 listopada 1968 r. - wybuch samochodu-pułapki na targowisku Mahaneh
                                        Yehuda w Jerozolimie zabija 12 osób i rani 52 osoby.
        - 26 grudnia 1968 r. - Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny atakuje izraelski
                                        samolot w Atenach (Grecja), zabijając 1 osobę i raniąc
                                        1 osobę.

W 1969 roku al-Fatah przejął kontrolę nad kierownictwem OWP.
    3 lutego 1969 roku nowym przewodniczącym OWP został Jaser Arafat (do 11 listopada 2004 r.).
    W 1969 roku Organizacja Islamskiej Konferencji uznała OWP jako reprezentanta Palestyńczyków.

W latach 1969-1970 OWP prowadziło swoją wojnę z Izraelem głównie z terytorium Jordanii. To właśnie w Jordanii znajdowały się największe bazy Fatahu, które wykorzystywano do szkolenia ludzi i prowadzenia nieustannego ostrzału moździerzowego przygranicznych kibuców i moszawów. Doprowadziło to do zaognienia stosunków izraelsko-jordańskich.

Główne ataki terrorystyczne z tego okresu:
        - 18 lutego 1969 r. - atak na izraelski samolot w Zurychu (Szwajcaria) zabija
                                        4 osoby.
        - 21 lutego 1969 r. - wybuch bomby w sklepie w Jerozolimie zabija 2 osoby
                                        i rani 20 osób.
        - 22 października 1969 r. - wybuchają bomby w 5 domach w Hajfie. Giną
                                        4 osoby, a 20 zostaje rannych.
        - 10 lutego 1970 r. - atak na izraelski samolot w Zurychu (Szwajcaria) zabija
                                        1 osobę i rani 11 osób.
        - 22 maja 1970 r. - atak na autobus szkolny w Avivim zabija 11 osób i rani
                                        24 osoby.
        - 6 września 1970 r. - Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny jednocześnie porywa
                                        3 samoloty w Jordanii.

Na początku lat 70-tych przywódcy al-Fatah opowiedzieli się za utworzeniem państwa palestyńskiego na jakimkolwiek skrawku palestyńskiej ziemi. Miałoby to być świeckie państwo demokratyczne, w którym wszyscy obywatele korzystaliby z tych samych praw, bez względu na narodowość, upodobania seksualne lub religię. Cały plan nosił nazwę Programu Dziesięciu Punktów, którego ostatecznym celem było "wyzwolenie wszystkich palestyńskich ziem".
    Tym planom pokojowej mediacji i rozwiązań dyplomatycznych sprzeciwiły się radykalne frakcje w obozie OWP. Doprowadziło to do wewnętrznego rozłamu i wystąpienia kilku radykalnych ugrupowań z OWP. W ten sposób powstał obóz rewizjonistycznych sił palestyńskich, które z dużą nieufnością podchodziły do działań Arafata i OWP. Wzajemna podejrzliwość często doprowadzała do paraliżu i sprzecznych metod postępowania palestyńskich ugrupowań militarnych. Zwalczające się palestyńskie frakcje stoczyły między sobą małą wojnę domową w Strefie Gazy (1970 r.). W kulminacyjnym momencie Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny zdołał opanować miasto Shati i kilka obozów palestyńskich uchodźców. W bratobójczych walkach zginęło 45 Palestyńczyków, a ponad 600 zostało rannych.

Równocześnie, przywódcy OWP podjęli próbę przejęcia władzy w Jordanii. Zamysłem wielu członków OWP było utworzenie państwa palestyńskiego nie tylko na terytorium Izraela, ale także na ziemiach Jordanii. Doprowadziło to do wybuchu walk armii jordańskiej z siłami OWP (wrzesień 1970 r.). Ostatecznie Jordańczycy przejęli kontrolę nad obozami palestyńskich uchodźców, zmuszając siły OWP do opuszczenia Jordanii. Organizacja nazwała te wydarzenia czarnym wrześniem 1970 roku.
    Osłabione siły OWP znalazły schronienie w Syrii i Libanie. Główne kwatery organizacji członkowskich OWP umiejscowiły się w Damaszku i Bejrucie. Południowy Liban został stopniowo przekształcony w "Fatahland", w którym znajdowały się liczne bazy i ośrodki szkoleniowe OWP. To właśnie stąd prowadzono wojnę partyzancką przeciwko Izraelowi.

W 1972 roku Organizacja Jedności Afrykańskiej uznała OWP za reprezentanta interesów Palestyńczyków. W 1973 roku uczyniła to konferencja państw niezaangażowanych.

W październiku 1974 roku na szczycie państw arabskich w Maroku oficjalnie ogłoszono "prawo narodu palestyńskiego do powrotu do ich ojczyzny". Jednocześnie nazwano OWP "jedyną pełnoprawną reprezentacją" Palestyńczyków.

22 listopada 1974 roku Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyznało Organizacji Wyzwolenia Palestyny status obserwatora. Przy siedzibie ONZ w Nowym Jorku utworzono stałe biuro OWP. W ten sposób zostały nawiązane stosunki dyplomatyczne z nieistniejącym państwem.
    Na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ pojawił się Jaser Arafat, który z rewolwerem u pasa opowiedział się za utworzeniem państwa palestyńskiego pomiędzy rzeką Jordan a Morzem Śródziemnym. OWP oficjalnie przyjęło rozwiązanie utworzenia dwóch państw, Izraela i Palestyny, istniejących obok siebie. Pomimo to, Jaser Arafat wciąż publicznie mówił, że ich celem jest "wyzwolenie" wszystkich ziem palestyńskich.
    12 stycznia 1976 roku Rada Bezpieczeństwa ONZ zezwoliła przedstawicielom OWP uczestniczyć w obradach Rady Bezpieczeństwa ONZ, bez prawa głosowania. Przywilej ten zazwyczaj dotyczył wyłącznie państw członkowskich ONZ.

9 września 1976 roku Liga Arabska uznała OWP jako swojego członka.

Największe zamachy z tego okresu:
        - 11 kwietnia 1974 r. - w zamachu w Kiryat Shemona ginie 18 osób.
        - 15 maja 1974 r. - w ataku na Maalot zginęły 22 osoby, a 78 zostało rannych.
        - 5 marca 1975 r. - w ataku na hotel Savoy w Tel Awiwie zginęły 4 osoby.
        - 4 lipca 1975 r. - w zamachu bombowym w Jerozolimie zginęło 14 osób, a
                                        80 zostało rannych.

W 1976 roku wybuchła krwawa wojna domowa w Libanie, w którą aktywnie zaangażowała się Syria. Siły OWP początkowo walczyły przeciwko chrześcijańskim milicjom w południowym Libanie. Miedzy innymi siły dowodzone przez Jasera Arafata dokonały masakry 582 libańskich chrześcijan w wiosce Damour. Później OWP podjęło walkę przeciwko popierającym Syrię milicjom Amal. Ostatecznie Syryjczycy narzucili wszystkim swoją władzę kończąc wojnę domową w Libanie. Organizacja Wyzwolenia Palestyny otrzymała jako swoją strefę wpływów część Bejrutu oraz południe Libanu.

        - 11 marca 1978 r. - w zamachu bombowym w Tel Awiwie zginęło 36 osób,
                                        a 100 zostało rannych.

W odwecie izraelska armia w marcu 1978 roku wkroczyła do południowego Libanu, tworząc strefę buforową kontrolowaną przez chrześcijańskie milicje. Zawieszenie broni było nadzorowane przez międzynarodowe siły pokojowe UNIFIL.

Gdy w 1981 roku ponownie wybuchła wojna domowa, w czerwcu 1982 roku wojska izraelskie wkroczyły do Libanu. Izraelczycy zlikwidowali wówczas obozy szkoleniowe i bazy OWP. Ocalałe siły palestyńskie ufortyfikowały się w południowych dzielnicach Bejrutu, który został otoczony przez izraelską armię. Przy pomocy międzynarodowej mediacji, Izrael wyraził zgodę na wyjazd z Libanu większości członków OWP. W sierpniu 1982 roku Liban opuściło 8.800 palestyńskich bojówkarzy OWP. 30 sierpnia 1982 roku Bejrut opuścił Jaser Arafat. Odpłynął do Tunisu, gdzie utworzono nową główną kwaterę OWP.

1 października 1982 roku izraelskie samoloty F-15 zbombardowały główną kwaterę OWP w Tunisie, zabijając ponad 60 osób.

Gdy w 1987 roku doszło do wybuchu palestyńskiego powstania nieposłuszeństwa (Intifada), wydarzenie to zupełnie zaskoczyło OWP. Dowództwo organizacji mogło w niewielkim stopniu wpływać na rozwój wydarzeń, a coraz większą rolę zaczęły odgrywać małe frakcje działające w Strefie Gazy, Samarii i Judei. Z czasem pojawiło się zjednoczone przywództwo Intifady, złożone z przedstawicieli licznych palestyńskich frakcji.

W 1988 roku jordański król Hussein ogłosił administracyjną separację Zachodniego Brzegu od Jordanii. Wówczas Palestyńska Rada Narodowa ogłosiła w Algierze proklamację niepodległości państwa Palestyna. Proklamacja oparła się na rezolucjach 242 i 338 Rady Bezpieczeństwa ONZ.
    W miesiąc później Jaser Arafat oświadczył w Genewie, że OWP poprze rozwiązanie konfliktu izraelsko-palestyńskiego w oparciu o te rezolucje ONZ. Ta propozycja zakładała istnienie państwa Izrael w granicach sprzed 1967 roku, przy jednoczesnym powstaniu państwa palestyńskiego w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu Jordanu.
    Stany Zjednoczone zaakceptowały wyjaśnienia Arafata i zezwoliły na kontakty dyplomatyczne z przedstawicielami OWP.

W 1990 roku Jaser Arafat, jako przewodniczący OWP, otwarcie poparł inwazję irackiego dyktatora Saddama Huseina na Kuwejt. Doprowadziło to do licznych nieporozumień palestyńsko-kuwejckich i wydalenia wielu Palestyńczyków z Kuwejtu. Większość arabskich państw znad Zatoki Perskiej wstrzymało pomoc finansową dla OWP.
    Do osłabienia pozycji Jasera Arafata i OWP przyczynił się także rozpad bloku wschodniego. Arafat pozbawiony swoich naturalnych sprzymierzeńców, musiał zgodzić się na poszukiwanie pokojowych rozwiązań.

Tajne rozmowy pokojowe rozpoczęły się dopiero po wyrzeczeniu się przez OWP terrorystycznych metod działania (1993 r.). OWP wynegocjowało w Oslo (w Norwegii) tajne porozumienie z Izraelem, które podpisano 20 sierpnia 1993 roku.
    9 września 1993 roku Jaser Arafat wydał komunikat prasowy, w którym oświadczył, że "OWP uznaje prawo państwa Izrael do istnienia w pokoju i bezpieczeństwie". W odpowiedzi, Izrael uznał Organizację Wyzwolenia Palestyny za prawowitego przedstawiciela Palestyńczyków.
    Publiczna ceremonia podpisania zawartego wcześniej porozumienia odbyła się w Waszyngtonie (USA), gdy 13 września 1993 roku porozumienie podpisali Jaser Arafat i Itzchak Rabin. Porozumienie przyznawało Palestyńczykom prawo do autonomii w Strefie Gazy i w mieście Jerycho. W ten sposób powstała Autonomia Palestyńska.
    Dzięki zawartym porozumieniom główna kwatera OWP została przeniesiona do Ramallah w Samarii.

W styczniu 1996 roku przeprowadzono wybory, w wyniku których prezydentem Autonomii Palestyńskiej został Jaser Arafata.
    Pomimo, że nigdy nie nastąpiło formalne połączenie OWP z Autonomią Palestyńską, przez wiele lat utrzymywała się dominacja OWP w palestyńskim rządzie.

7 lipca 1998 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych zezwoliła przedstawicielom OWP na udział w debatach Zgromadzenia Ogólnego ONZ, bez prawa głosowania.

We wrześniu 2000 roku wybuchło drugie palestyńskie powstanie, zwane Intifadą Al-Aksa. Zbiegło się ono w czasie z zerwaniem rozmów pokojowych izraelsko-palestyńskich. Powstanie charakteryzowało się licznymi zamachami samobójczymi i dużą ilością ofiar po obu stronach nasilającego się konfliktu. W 2002 roku izraelska armia wkroczyła na tereny Autonomii Palestyńskiej, rozbijając komórki palestyńskich organizacji zbrojnych. W trakcie działań operacyjnych zniszczono kompleks palestyńskich budynków rządowych w Ramallah.
    Rozwój wydarzeń w Autonomii Palestyńskiej potwierdzał brak możliwości kierowania sytuacją przez Jasera Arafata. Kolejno zawierane porozumienia były łamane przez palestyńskie ugrupowania, które nie podporządkowywały się Arafatowi. W ten sposób struktury OWP stały się obiektem ataków izraelskich oraz radykalnych palestyńskich organizacji terrorystycznych. 14 lutego 2003 roku Jaser Arafat, pod naciskiem Stanów Zjednoczonych i Izraela, wyraził zgodę na utworzenie urzędu premiera w Autonomii Palestyńskiej. 19 marca 2003 roku premierem palestyńskiego rządu został Mahmoud Abbas.

Po śmierci Jasera Arafata, nowym przywódcą OWP został Mahmoud Abbas (od 29 października 2004 r. do nadal).