Tysiącletnie współżycie dwóch narodów - polskiego i żydowskiego - na tym samym terytorium, to dzieje, na które składały się zarówno wzajemny brak zrozumienia, jak i współpraca, krwawe konflikty i solidarna walka przeciw wspólnym wrogom. Przez cały okres bytności Żydów na ziemiach polskich, rozwijała się ich oryginalna kultura sakralna i świecka, będąca czasem składnikiem szeroko pojętej kultury polskiej. Jednocześnie duchowe osiągnięcia polskich Żydów wywarły znaczący wpływ na oblicze światowej społeczności żydowskiej. Jednakże po II wojnie światowej i powstaniu w 1948 roku państwa Izrael, sytuacja ta zupełnie się zmieniła. Większość ocalałych z Zagłady Żydów, wróciła do Palestyny, a pozostała garstka nie zdołała już odrodzić życia religijnego i społeczno-kulturalnego, w takiej mierze jak było ono rozwinięte przed 1939 r. Przede wszystkim nie byli oni w stanie odpowiednio zabezpieczyć przed wandalizmem i rozbiórką, zachowanego swojego dorobku cywilizacyjnego. Z bujnie rozwiniętej kultury materialnej Żydów przed wojną, dzisiejsze pozostałości niewiele przypominają pierwotny stan. Aspekt ten został szeroko omówiony w pracy, jednocześnie jednak zaprezentowany materiał wykazał, iż obiekty te, dziś w różny sposób użytkowane, są, oraz mogą w przyszłości być, ważnymi obiektami turystycznymi. Przedstawiona ich inwentaryzacja w kontekście potrzeb turystyki, uświadamia, że takie zasoby turystyczne Polska posiada, choć w przeważającej mierze są one potencjalnymi lub realnymi obiektami zainteresowania turystów.

Granica między obszarami bogatymi i ubogimi w obiekty kultury materialnej Żydów, na terenie dzisiejszej Polski, przebiega wzdłuż przekątnej o kierunku północny-wschód i południowy-zachód. Obszar poniżej tej sztucznie wyznaczonej linii obejmuje głównie dawne tereny zaboru rosyjskiego i austriackiego. Taki podział wynika przede wszystkim z uwarunkowań historycznych, oraz braku tendencji asymilacyjnych w Galicji i zaborze rosyjskim. Panował tam tradycyjny judaizm, dbający o swoją odrębność podkreślaną przez styl budowli, charakter cmentarzy, oraz kultywujący swoje obyczaje i tradycje. W zaborze pruskim silnie zaznaczyła się Haskala, która przyniosła dążenia asymilacyjne wśród Żydów. Zaznaczyły się one w upodabnianiu obiektów żydowskich do obiektów protestanckich. Judaizm zaczął zatracać tam swoją pierwotną formę. Takie rozmieszczenie pozostałości kultury materialnej Żydów uwarunkowane jest również tym, iż na zachodnich i północnych terenach Polski społeczność żydowska była nieliczna, więc potrzeby wznoszenia synagog, urządzania cmentarzy były mniejsze.

Najbogatszy w obiekty kultury żydowskiej jest obszar Małopolski i w mniejszym stopniu Podlasia i Białostocczyzny. W pozostałych regionach z wyjątkiem dużych ośrodków jak np. Warszawa, Łódź, Wrocław, nasycenie tych obiektów jest dużo mniejsze, również ich ranga jest niższa.

Rozwój zainteresowań turystycznych dotyczących kultury żydowskiej spotyka się z próbą wykorzystania i zagospodarowania tych obiektów. Urządza się kawiarnie, restauracje oferujące kuchnię żydowską (np. na Kazimierzu), sprzedawane są pamiątki, literatura żydowska, fotografie, kasety z muzyką żydowską. Obiektom przywracany jest ich dawny wygląd, zaś w ich wnętrzu urządzane są muzea lub wystawy judaistyczne. Jednak mimo ogromnej liczby zachowanych synagog i cmentarzy żydowskich w Polsce, niewiele jest przystosowanych optymalnie do zwiedzania. Jedynie obiekty zaliczone do pierwszej rangi można uważać za reprezentacyjne i nadające się do wykorzystania na cele turystyczne. Reszta z pewnymi wyjątkami jest zaniedbana, opuszczona, popadająca w coraz większą ruinę.