Aman (hebr. Agaf ha-Modi'in)
to izraelska agencja wywiadu wojskowego.
Już podczas wojny izraelsko-arabskiej, w
maju 1948 roku utworzono wywiad wojskowy pod nazwą Departament
Wydziału Operacyjnego Sztabu Generalnego, podlegający Szefowi
Sztabu Generalnego, kontrolowany bezpośrednio przez ministra
obrony Izraela.
W 1950 roku nadano mu oficjalną nazwę
Aman. Początki działalności agencji nie były zbyt pomyślne.
W agencji wybuchały liczne skandale.
- W 1949 roku zdymisjonowano szefa Amanu, Isser Be'eri,
po tym jak skazał na śmierć Meira Toubiansky'ego, Żyda podejrzanego
o szpiegostwo dla Brytyjczyków.
- W 1955 roku zdymisjonowano Binjamina Gibli, po nieudanej akcja
sabotażowej w Egipcie.
- W 1959 roku zdymisjonowano Jehoszafata Harkabi, za fatalne
zorganizowanie mobilizacji rezerwistów IDF, co miało
szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa Izraela.
Aman jest niezależną agencją wywiadowczą,
nie wchodzi w skład sił lądowych, morskich lub powietrznych
Izraela. Jako największa izraelska agencja wywiadowcza zatrudnia
około 7 tys. pracowników wojskowych i cywilnych (1996 r.). Zajmują
się oni zdobywaniem i przetwarzaniem informacji wojskowych,
geograficznych i elektronicznych, dotyczących przede wszystkim
państw arabskich. Dysponują najnowocześniejszym sprzętem wywiadowczym.
Schemat organizacyjny wywiadu wojskowego
Aman: Departament Pierwszy (Machlekat Hahaka -
produkcja), Departament Drugi (Haman - korpus wywiadowczy),
Departament Trzeci (stosunki zagraniczne, bezpieczeństwo polowe),
Departament Czwarty (cenzura wojskowa), Oddziały Regionalne
(Biuro Zachodnie do spraw: Egiptu, Sudanu i Libii; Biuro Wschodnie
do spraw: Iraku, Syrii i Libanu; Biuro Południowe do spraw:
Jordanii i Półwyspu Arabskiego), Oddział Funkcjonalny (sprawy
ekonomiczne na Bliskim Wschodzie) oraz Oddział Akt.
Dyrektorzy Amanu: Isser Be'eri (1948-1949),
Chaim Herzog (1949-1950), Binjamin Gibli (1950-1955), Jehoszaft
Harkabi (1955-1959), Chaim Herzog (1959-1962), Meir Amit (1962-1963),
Aharon Jariv (1964-1972), Eliahu Zeira (1972-1974), Szlomo Gazit
(1974-1978), Jehoszua Saguy (1979-1983), Ehud Barak (1983-1985),
Amnon Szahak (Lipkin) (1986-1991), Uri Saguy (1991-1995), Mosze
Ja'alon (1995-1998), Amos Malka (1998-2002), Aharon Zeevi-Farkash
(2002-2005) i Amos Yidlin (2005-nadal).
Wkład Amanu w sukcesy wywiadowcze
Izraela jest bardzo ważny i znaczny.
|