Szin Bet (hebr. Szerut Ha-Bitachon
Ha-Klali) to izraelska agencja kontrwywiadu i bezpieczeństwa
wojskowego zwana także Shabak albo GSS (General Security
Service).
Już podczas wojny izraelsko-arabskiej, w
czerwcu 1948 roku utworzono służbę izraelskiego kontrwywiadu
Szin Bet, który początkowo podlegał pod siły zbrojne.
Do jego zdań należy ochrona Izraela
przed działalnością obcych służb wywiadowczych, ochrona izraelskich
dyplomatów i gmachów rządowych oraz ambasad Izraela na obcym
terytorium, a także walka z terroryzmem. Pojęcie walki z terroryzmem
jest bardzo obszerne i obejmuje: demaskowanie organizacji terrorystycznych
(zarówno arabskich jak i żydowskich), przesłuchania podejrzanych
o działalność terrorystyczną, działalność wywiadowcza na terenach
Autonomii Palestyńskiej. Dodatkowo Szin Bet zapewnia
bezpieczeństwo terminalom lotniczym i samolotom El Al,
Arkia i Israir na całym świecie.
- Już podczas wojny izraelsko-arabskiej Szin Bet zapewniała
bezpieczeństwo izraelskiemu rządowi i prowadziła szerokie działania
kontrwywiadowcze. Po 1948 roku objęła nadzorem izraelskich Arabów.
- W pierwszych latach niepodległości Izraela, Szin Bet
monitorowała proradzieckie partie opozycyjne, ktore były podejrzewane
o popieranie Związku Radzieckiego ponad interesami Izraela.
W obecnych czasach taka działalność zostałaby uznana za łamiącą
zasady demokracji. Wiele kontrowersji wywołało ujawnienie podłożenie
przez agentów Szin Bet podsłuchu w biurze przywódcy Mapamu,
Meir Yeari.
- Szin Bet zdemaskowała w latach 50-tych radzieckiego
szpiega KGB, Wolffa Goldsteina, który od 1948 roku działał w
Izraelu. Podjął on pracę w Departamencie Gospodarczym Ministerstwa
Spraw Zagranicznych, pod nowym hebrajskim nazwiskiem Ze'ev Avni.
Następnie przebywał na placówkach dyplomatycznych w Brukseli
i Belgradzie. Miał dostęp do izraelskiego systemu łączności
rządowej i materiałów tajnych negocjacji. Szin Bet aresztowała
go, po osądzeniu spędził 10 lat w więzieniu.
- W 1961 roku Szin Bet zdemaskował radzieckiego szpiega
doktora Israela Bar, który był bliskim przyjacielem Dawida Ben-Guriona.
W tym samym roku zdemaskowano także czeskiego szpiega Kurta
Site, który pracował w Technion.
- Po Wojnie Sześciodniowej, w 1967 roku Szin Bet rozpoczął
monitorować działalność terrorystyczną w Samarii, Judei i Strefie
Gazy.
- W 1984 roku agenci Szin Bet bez sądu stracili dwóch
palestyńskich terrorystów, którzy porwali autobus z zakładnikami.
Podczas śledztwa agenci byli kryci fałszywymi zeznaniami innych
oficerów Szin Bet. W wyniku ujawnienia prawdy został
zdymisjonowany ówczesny dowódca Szin Bet, Avraam Shalom.
- W maju 1987 roku Sąd Najwyższy Izraela orzekł, że Szin
Bet stosuje nielegalne metody przesłuchiwania, a funkcjonariusze
Szin Bet winni są złożenia fałszywych zeznań w sprawie
oskarżonego o szpiegostwo porucznika IDF.
- Agentom Szin Bet nie udało się zapobiec zabójstwu premiera
Izraela Icchaka Rabina, dokonanemu 4 listopada 1995 roku. Zbliżenie
się mordercy bez żadnych trudności do premiera wywołało oburzenie
w rządzie izraelskim, co było główną przyczyną podania się do
dymysji ówczesnego szefa agencji, Karmila Gilona.
-
W 1996 roku jednostka Szin Bet przeprowadziła zamach na przywódcę
Hamasu, Yahya Ayyasha. Zamach przeprowadzono przy użyciu
bomby ukrytej w telefonie komórkowym.
- Po wybuchu palestyńskiego powstania Intifada, Szin Bet
rozwinęło działalność wywiadowczą na terenach Autonomii Palestyńskiej.
Zebrane informacje umożliwiły przeprowadzenie prewencyjnych
aresztowań i rozlokowanie blokad drogowych, co zapobiegło licznym
zamachom samobójczym w Izraelu. Szin Bet współpracuje
z izraelskimi siłami powietrznymi, realizując politykę likwidacji
przywódców palestyńskich organizacji terrorystycznych.
W agencji pracuje prawie 5 tys. pracowników
wojskowych i cywilnych.
Dyrektorzy Shin Bet: Isser Harel
(1948-1952), Isi Dorot (1952-1953), Amos Manor (1953-1963),
Josef Harmelin (1964-1974), Avraham Achituv (1974-1981), Avraham
Szalom (1981-1986), Josef Harmelin (1986-1988), Jacob Peri (1988-1994),
Karmi Gilon (1995-1996), Ami Ayalon (1996-2000) i Avi Dichter
(2000-nadal).
|