|
Zalman Shazar urodził się 6 października
1889 roku w osadzie Stolwacy w Rosji (tereny obecnej Białorusi),
jako Szneur Zalman Rubaszow.
*
Pochodził ze znanej i wpływowej rodziny chasydzkiej. Pobrał
tradycyjną
edukację
w jesziwie.
*
We wczesnych latach zaangażował się w działalność syjonistycznego
ruchu
Poelei Zion.
*
Zawsze wykazywał zainteresowanie świecką literaturą, włączając
w to
socjalistyczną
filozofię.
*
W 1907 roku przyjął zaproszenie Itzhaka
Ben-Zwi i przeprowadził się
do
Wilna, gdzie przetłumaczył z języka rosyjskiego na jidysz artykuły
polityczne
Borochowa i Ben-Zwi. Został wówczas aresztowany przez
władze
carskie za działalność rewolucyjną i pisarską.
Spędził
dwa miesiące w więzieniu.
*
Po wyjściu z więzienia Zalman zainteresował się żydowską historią
i
rozpoczął
studia w Akademii Żydowskich Nauk (założona przez Dawida
Ginzberga)
w St. Petersburgu.
*
Jednocześnie rozpoczął długą karierę redaktora gazet jidysz
ukazujących
się
w Rosji.
- Latem 1911 roku przyjechał do Palestyny,
gdzie spotkał się z żydowskim
pisarzem
Berl Katznelsonem i poetką Rachelą (swoją przyszłą żoną).
- W 1912 roku Zalman Shazar wyjechał do Niemiec,
gdzie studiował historię i
niemiecką
filozofię na uczelniach w Berlinie, Freiburgu i Strasburgu.
*
Został specjalistą historii Żydów we Wschodniej Europy, interesował
się
ruchem
Zwi Sabataja, rozwijał swoje umiejętności w jezyku jidysz i
był
żarliwym
krytykiem biblijnym.
*
Przez cały czas aktywnie działał na rzecz ruchu syjonistycznego.
Był
jednym
z założycieli ruchu syjonistycznego Halutz w Niemczech.
*
Zalman był redaktorem naczelnym niemieckiej gazety syjonistycznej
"Yiddishe
Rondshau", która ukazywała się w języku jidysz.
- W 1923 roku, podczas XIII Kongresu Syjonistycznego,
Zalman Shazar został
wybrany
do Egzekutywy Syjonistycznej.
*
Jednocześnie Zalman przyjął propozycję zostania profesorem historii
żydowskiej
w żydowskim collegu w Wiedniu.
------- Palestyna -------
- W 1924 roku Zalman Shazar wyemigrował do
Palestyny.
*
Powiązał swoje poglądy syjonistyczne i talent pisarski pracując
jako
redaktor
codzinnej gazety "Davar", która była organem
prasowym
związku
zawodowego Histadrut. Zalman napisał około stu artykułów
i
komentarzy.
Publikował także swoje wiersze.
*
Należał do szczebla kierowniczego Histadrut, oraz był
członkiem
państwowej
rady żydowskiej Va'ad Leumi, która reprezentowała
interesy
Żydów w Palestynie przed mandatowymi władzami brytyjskimi.
*
Jako utalentowany mówca, Zalman Shazar często był wysyłany z
odczytami
do Europy i Stanów Zjednoczonych, gdzie aktywnie
reprezentował
interesy Światowej Organizacji Syjonistycznej.
*
W 1944 roku Zalman Shazar został redaktorem naczelnym dziennika
"Davar"
i jednocześnie dyrektorem wydawnictwa Histadrut, Am
Oved.
------- Kariera polityczna -------
- Swoją działalność polityczną Zalamn rozpoczął
jako jeden z przywódców
powstałej
w 1946 roku syjonistycznej partii robotniczej Ahdut
Ha'avoda.
Reprezentowała
ona poglądy marksistowskiego syjonizmu.
*
W 1948 roku Zalman Shazar przyłączył się do lewicowej partii
Mapai.
*
Zalman Shazar był jednym z autorów Deklaracji Niepodległości
państwa
Izraela.
*
Już w niepodległym państwie Izrael, Zalman zmienił swoje nazwisko
z
Rubaszow
na Shazar - biorąc je od swoich inicjałów (Szneur Zalman
Rubaszow
- SZR - Shazar).
- W styczniu 1949 roku w wyborach do pierwszego
Knesetu, Zalman Shazar
wszedł
do parlamentu z ramienia Mapai.
*
W rządzie Dawida
Ben-Guriona, Zalman Shazar był ministrem
edukacji
i kultury.
*
Były to najtrudniejsze lata pierwszej emigracji, która masowo
napływała
do
Izraela. Nowi imigranci potrzebowali sprawnie funkcjonującego
systemu
szkolnego. Najważniejszą potrzebą okazała się nauka języka
hebrajskiego,
który miał być spoiwem łączącym rodzącą się narodową
społeczność
Izraela.
*
Zalman Shazar był jednym z twórców uchwalonego w 1949 roku prawa
o
powszechnym
obowiązku nauki.
- W lipcu 1951 roku w wyborach do drugiego
Knesetu, Zalman Shazar
wszedł
do parlamentu z ramienia Mapai.
*
Zalman Shazar przejściowo pełnił obowiązki ambasadora Izraela
w ZSRR.
*
Następnie rozpoczął pracę w Agencji Żydowskiej. W 1954 roku
został
dyrektorem
departamentu edukacji i kultury dla Żydów w Diasporze
działajacej
przy Światowej Organizacji Syjonistycznej.
- W lipcu 1955 roku w wyborach do trzeciego
Knesetu, Zalman Shazar
wszedł
do parlamentu z ramienia Mapai.
*
W latach 1956-1960 Zalman Shazar pełnił obowiązki prezesa Agencji
Żydowskiej
w Jerozolimie.
- 1 maja 1963 roku Zalman Shazar został
wybrany prezydentem Izraela.
*
Swoją działalność skoncentrował głównie na edukacji. Udzielał
wsparcia i
tworzył
specjalne fundacje wspierające edukację i literaturę w języku
hebrajskim
oraz jidysz. Publikował literaturę oraz różnorodne prace
naukowe.
Dzięki jego wysiłkom kultura języka jidysz nie uległa
zagładzie.
*
Jednym z jego projektów było utworzenie Instytutu Współczesnego
Żydostwa
przy Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Do współpracy
w
Instytucie zaprosił dużą grupę naukowców, którzy regularnie
co
miesiąc
omawiają aktualne kwestie żydowskiego życia. Jest to
ekskluzywne
i bardzo prestiżowe koło naukowców, połączone z
arystokracją
Jerozolimy, odznaczające się wysoką kulturą umysłową i
pozostającą
w stałym kontakcie z Diasporą.
*
Popierał imigrację intelektualnych elit żydowskich do Izraela,
ale
jednocześnie
wyciągał rękę do gmin żydowskich pozostających w
Diasporze.
Aktywnie wspierał ich rozbudowę i tworzył fundacje
działające
na rzecz żydowskiej społeczności w Diasporze.
*
Podczas jego kadencji przeniesiono rezydencję prezydencką do
nowoczesnej
i cichej dzielnicy w Jerozolimie. Shazar założył synagogę
przy
rezydencji prezydenta.
*
W opinii publicznej Zalman Shazar był ambasadorem nowoczesnego
Izraela.
- 23 maja 1973 roku Zalman Shazar ukończył
swoją prezydenturę i wycofał się z
życia
publicznego.
Zmarł 5 października 1974 roku w Jerozolimie,
w wieku 85 lat.
Ku jego pamięci założono w Jerozolimie Centrum
Zalmana Shazara, które koncentruje się na publikowaniu prac
dotyczących historii żydowskiej.
- Zalman Shazar Center [miasto:
Jerozolima]
Witryna
centrum: http://www.shazar.org.il/eng_presentation/index.htm
|
