------------ 1990 ------------
Początek 1990 roku charakteryzował się napływem
wielkiej ilości radzieckich Żydów do Izraela. Do 12 czerwca
1990 roku do Izraela przyjechało 50 tys. nowych imigrantów.
Stawiało to przed gospodarką Izraela zupełnie nowe wyzwanie.
Nowi imigranci potrzebowali mieszkań i miejsc pracy.
W 1990 roku Centralny Urząd Statystyczny
poinformował, że w ciągu roku eksport wyniósł 793,5 mln USD
oraz dodatkowo 30 mln USD ze sprzedaży technologii rolniczych.
W lipcu 1990 roku doszło do demonstracji
bezdomnych Izraelczyków, którzy zakładali obozowiska w centrach
miast i protestowali przeciwko lepszemu traktowaniu nowych imigrantów
niż rodzimych mieszkańców Izraela.
11 września 1990 roku Aliyah ze Związku
Radzieckiego osiągnęła swój punkt kulminacyjny. Od początku
roku do Izraela przyjechało 100 tys. nowych imigrantów.
W październiku 1990 roku Izrael importował
tysiące przyczep kampingowych, które miały tymczasowo rozwiązać
problem mieszkaniowy ogromnej ilości nowych imigrantów.
30 października 1990 roku powstała pierwsza
tymczasowa dzielnica przyczep kampingowych w Bat Yam. W całym
kraju nasilała się krytyka funkcjonowania obozów dla imigrantów
(ma'abarot).
W listopadzie 1990 roku do Izraela przyjechało
26.562 nowych imigrantów, w tym 95% ze Związku Radzieckiego.
Do końca 1990 roku do Izraela przyjechało
200 tys. nowych imigrantów.
------------ 1991 ------------
---------- Operacja "Salomon"
----------
W dniach 24-25 maja 1991 roku izraelskie
siły powietrzne przeprowadziły operację ewakuacji etiopskich
Żydów z pogrążającej się w chaosie Etiopii do Izraela. W ciągu
36-godzin 34 izraelskie samoloty transportowe C-130 Hercules
i pasażerskie Boeing 707 przewiozły 14.325 czarnych Żydów
do Izraela (w rekordowym locie Boeing 707 przewiózł jednorazowo
1.122 osoby).
W 1991 roku gospodarka Izraela borykała się
z dużymi trudnościami związanymi z koniecznością absorpcji olbrzymiej
ilości nowych imigrantów. Bardzo szybko rosła stopa bezrobocia
oraz zwiększała się liczba ludzi żyjących poniżej minimum socjalnego,
w biedzie i nędzy. Rząd z konieczności musiał przeprowadzić
cięcia wydatków budżetowych, zmniejszając wielkość pomocy dla
imigrantów oraz fundusze socjalne i emerytalne.
W najtrudniejszej sytuacji znajdowali
się nowi imigranci, którzy bardzo często musieli mieszkać w
kilka rodzin w jednym mieszkaniu. Minister budownictwa Ariel
Szaron czynił starania, by sfinalizować plany budowy 2 tys.
nowych domów w Samarii i Judei. Szaron widział w rozwoju osadnictwa
w Samarii i Judei możliwość rozwiązania problemów mieszkaniowych
Izraela.
16 grudnia 1991 roku Zgromadzenie Ogólne
ONZ przyjęło Rezolucję nr 4686, która uchyliła
Rezolucję nr 3379 z 1975 r., przyrównującą Syjonizm do
rasizmu.
Przeciwko głosowało 25 państw: Afganistan,
Algieria, Arabia Saudyjska, Bangladesz, Brunei, Indonezja, Iran,
Irak, Jemen, Jordania, Katar, Korea Północna, Kuba, Liban, Libia,
Malezja, Mali, Mauretania, Pakistan, Somalia, Sri Lanka, Sudan,
Syria, Wietnam i Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Do końca 1991 roku do Izraela przyjechało
ponad 170 tys. nowych imigrantów, w większości ze Związku Radzieckiego.
------------ 1992 ------------
W kwietniu 1992 roku władze rosyjskie oficjalnie
zezwoliły Światowej Organizacji Syjonistycznej pracować
na terytorium Rosji. W późniejszym czasie byłe republiki ZSRR
wydały podobne zezwolenia.
W dniach 26-30 lipca 1992 roku odbył się
Trzydziesty Drugi Kongres Syjonistyczny w Jerozolimie,
w Izraelu. W toku dyskusji pojawiły się ideologiczne podziały
na temat miejsca i roli Syjonizmu we współczesnym świecie. Podkreślono
potrzebę zmniejszenia rosnącej przepaści pomiędzy Żydami żyjącymi
w Izraelu a w Diasporze.
W sierpniu 1992 roku pojawiły się pierwsze
symptomy poprawy w gospodarce Izraela. Zmalało bezrobocie i
poprawiały się warunki życia nowych imigrantów.
W październiku 1992 roku do Izraela przyjechały
setki żydowskich imigrantów z Bośni, którą ogarnęły walki pomiędzy
Serbami a Bośniakami.
Do końca 1992 roku do Izraela przyjechało
71 tys. nowych imigrantów, w większości (64 tys.) z krajów byłego
Związku Radzieckiego.
Centralne Biuro Statystyczne
poinformowało, że w 1992 roku w Izraelu żyło 5.192.000 ludzi,
w tym 4.145.000 Żydów. W przeciągu tego roku liczba mieszkańców
kraju wzrosła o 2,6%.
------------ 1993 ------------
---------- OSLO ----------
30 sierpnia 1993 roku przedstawiciele Izraela
zawarli w Oslo (Norwegia) porozumienie z Organizacją Wyzwolenia
Palestyny. Jego zawarcie było wielkim zaskoczeniem dla Izraela
i całego świata arabskiego, gdyż wszystkie negocjacje utrzymywano
w ścisłej tajemnicy.
13 września 1993 roku Itzhak Rabin i Jaser
Arafat podpisali w Waszyngtonie (USA) Deklarację Zasad
(Declaration of Principles - Deklaracja
Pokojowych Intencji) wynegocjowaną w Oslo (Norwegia).
Deklaracja Zasad określiła zasady
funkcjonowania Autonomii Palestyńskiej w pięcioletnim okresie
przejściowym, zakładając jednocześnie, że osobne negocjacje
dwustronne ustalą w tym czasie zasady powstania w przyszłości
państwa palestyńskiego.
Do końca 1993 roku do Izraela przyjechało
77 tys. nowych imigrantów, w większości z krajów byłego ZSRR.
------------ 1994 ------------
---------- POKÓJ Z JORDANIĄ ----------
26 października 1994 roku na przejściu granicznym
w dolinie Arava podpisano porozumienie pokojowe między Izraelem
i Jordanią. Porozumienie podpisali premier Itzhak Rabin i jordański
premier Abdul-Salam Majali, w obecności jordańskiego króla Husseina,
prezydenta Stanów Zjednoczonych Billa Clintona i prezydenta
Izraela Ezera Weizmana.
Izrael przekazał Jordanii 300 km kwadratowych
pustyni Negew, oraz skrawki ziemi w Dolinie Jordanu, które Jordańczycy
wydzierżawili żydowskim osadnikom. Jordania zobowiązała się
nigdy nie wpuszczać na swoje terytorium wojsk irackich. Izrael
obiecał dzielić się z wodą Jordanu i zapowiedział budowę kanału
łączącego Morze Martwe z Zatoką Akaba. Król Hussein utrzymał
zwierzchnictwo Jordanii nad Wzgórzem Świątynnym w Jerozolimie,
może więc nadal wyznaczać wielkiego muftiego i zarządzać
meczetami Jerozolimy. Suwerenność polityczną nad miastem zachował
Izrael.
Do końca 1994 roku do Izraela przyjechało
79,8 tys. nowych imigrantów, w tym 68 tys. z krajów byłego ZSRR.
------------1995 ------------
---------- Oslo 2 ----------
28 września 1995 roku w Waszyngtonie (USA)
odbyła się uroczystość podpisania Tymczasowej Umowy w
sprawie Zachodniego Brzegu i Strefy Gazy. Porozumienie
Oslo 2 regulowało sposób wycofania izraelskich wojsk
oraz przekazania władzy na Zachodnim Brzegu w ręce administracji
Autonomii Palestyńskiej.
Do końca 1995 roku do Izraela przyjechało
77 tys. nowych imigrantów. Był to rok stabilizacji gospodarki.
Inflacja spadła do 8.1%, najniższego poziomu od 26 lat.
------------ 1996 ------------
W sierpniu 1996 roku w wyniku podpaleń przez
Palestyńczyków ogień zniszczył duże połacie lasów zasadzonych
przez Żydowski Fundusz Narodowy (Jewish National Fund).
We wrześniu 1996 roku Żydowski Fundusz
Narodowy opracował plan walki z pożarami lasów.
13 grudnia 1996 roku rząd określił żydowskie
osiedla w Samarii, Judei i Strefie Gazy Gazie jako posiadłości
o znaczeniu ogólnonarodowym (national priority areas),
zapewniając przyszłych osadników o znaczącym wsparciu finansowym
rządu dla projektu rozbudowy nowych osiedli.
Następnie rząd Netanyahu wydał zgodę
na powiększenie istniejących osiedli w odpowiedzi na "naturalny"
wzrost liczebności żydowskich mieszkańców Samarii i Judei.
Do końca 1996 roku do Izraela przyjechało
70,6 tys. nowych imigrantów, w tym 58,9 tys. z krajów byłego
ZSRR. Dużą grupę stanowili Żydzi z ogarniętej wojną Czeczenii.
W okresie od 1989 do 1996 roku do Izraela
przyjechało: z Ukrainy 174.500 imigrantów (24% wszystkich Żydów
mieszkających na Ukrainie), z Rosji 184.000 (20%), z Białorusi
53.200 (23,5%), z Mołdawii 39.600 (47,4%), z państw nadbałtyckich
16.400 (26,7%), ze środkowej Azji 125.400 (43,8%) i inne 16.700
imigrantów. W tej grupie 609.900 imigrantów znajdowało się:
68.100 inżynierów, 14.590 lekarzy, 1.575 dentystów, 15.500 muzyków
i artystów, 14.231 pielęgniarek, 30.900 nauczycieli oraz 10.950
naukowców różnych dziedzin.
------------ 1997 ------------
---------- Protokół o Wycofaniu z
Hebronu ----------
17 stycznia 1997 roku przedstawiciele Izraela
i Autonomii Palestyńskiej podpisali Protokół o Wycofaniu
z Hebronu. Porozumienie podzieliło Hebron na dwa sektory:
H-1 (większość ludności palestyńskiej i odpowiedzialność palestyńskiej
policji za bezpieczeństwo) i H-2 (mała strefa z żydowskimi osadnikami
i 20 tys. Palestyńczyków, w której odpowiedzialność za bezpieczeństwo
spoczywała na izraelskiej armii).
W maju 1997 roku Centralny Urząd Statystyczny
poinformował, że w Izraela liczy 5.716.000 mieszkańców, w tym:
4.620.000 Żydów (80.8% ogółu ludności), 835.000 Arabów-Muzułmanów
(14.6%), 166.000 Arabów-Chrześcijan (w większości prawosławnych
- 2.9%) oraz 95.000 Druzów (1,7%).
---------- Zawieszenie rozmów ----------
6 września 1997 roku premier Benjamin Netanyahu
oświadczył, że palestyńskie zamachy bombowe zwalniają Izrael
od obowiązku realizowania porozumień zawartych w Oslo. W ten
sposób Izrael wstrzymał przekazywania dalszych terenów pod administrację
Autonomii Palestyńskiej. Zawieszono wszystkie rozmowy pokojowe
z Organizacją Wyzwolenia Palestyny.
W dniach 23-30 grudnia 1997 roku odbył się
Trzydziesty Trzeci Kongres Syjonistyczny w Jerozolimie,
w Izraelu. Dokonano analizy natury i roli Syjonizmu na progu
nowego tysiąclecia.
Do końca 1997 roku do Izraela przyjechało
66 tys. nowych imigrantów, w większości z krajów byłego ZSRR.
------------ 1998 ------------
30 kwietnia 1998 roku rozpoczęły się uroczystości
50-lecia Państwa Izrael. W całym kraju odbywały się liczne imprezy,
na które przyjechało wielu turystów z całego świata.
21 czerwca 1998 roku rząd podjął decyzję
o poszerzeniu granic administracyjnych miasta Jerozolima, do
której przyłączono przedmieścia oraz dwa osiedla (wschodnia
i północna Jerozolima). Równocześnie przedstawiono plany rozbudowy
Wschodniej Jerozolimy.
---------- Wye River Memorandum
----------
23 października 1998 roku premier Izraela
Benjamin Netanyahu i przewodniczący Autonomii Palestyńskiej
Jaser Arafat podpisali w Białym Domu w Waszyngtonie (USA) porozumienie
(Wye River Memorandum), które określało dokładny
kalendarz przekazania nowych terenów pod administrację Autonomii
Palestyńskiej.
Do końca 1998 roku do Izraela przyjechało
56 tys. nowych imigrantów, w tym 46 tys. z krajów byłego ZSRR.
Z Etiopii przyjechało 3,1 tys. nowych imigrantów.
------------ 1999 ------------
W czerwcu 1999 roku w Jerozolimie zebrało
się kierownictwo Agencji Żydowskiej. Dokonano zmiany
prezesa Agencji. Avrahama Vurga zastąpił Sallai Meridor.
Równocześnie odbył się w Jerozolimie
Młodzieżowy Światowy Kongres Syjonistyczny, w którym
udział wzięło 150 przedstawicieli z całego świata.
12 października 1999 roku rząd premiera Ehuda
Baraka wyraził chęć zawarcia jak
najszybszej ugody z Palestyńczykami i zaproponował daleko idące
ustępstwa,
między innymi decydując się na likwidację 15 żydowskich osiedli
w Samarii i
Judei.
Wywołało to masowe protesty i demonstracje
żydowskich osadników.
W grudniu 1999 roku Centralny Urząd Statystyczny
poinformował, że w Izraelu mieszka 6.150.000 ludzi, z czego
4.850.000 Żydów (79% ogółu mieszkańców).
Instytucja zajmująca się sprawami socjalnymi
poinformowała, że liczba osób ubogich w Izraelu (tzn. o dochodach
mniejszych niż średnia pensja) wzrosła o 18% (o ponad milion
osób) w stosunku do roku poprzedniego. 22.8% dzieci izraelskich
żyło w ubóstwie; wiele było niedożywionych. Niedożywienie było
również udziałem 63 tys. osób w podeszłym wieku. W Jerozolimie
liczba osób żyjących na granicy nędzy wyniosła aż 33.4% ogólnej
liczby mieszkańców miasta. Jerozolima jest drugim z kolei najuboższym
miastem Izraela. Wzrosło bezrobocie.
Do końca 1999 roku do Izraela przyjechało
77 tys. nowych imigrantów, z czego 90% z krajów byłego ZSRR.
--------------------------------------------------
CIĄG DALSZY HISTORII:
|