------------ 1950 ------------
11 marca 1950 roku uruchomiono nową stację
radiową Kol Zion laGola (Głos Syjonu dla Diaspory).
Początkowo programy były nadawane w języku jidysz, angielskim
i francuskim, ale stopniowo wprowadzano kolejne (ladino, rumuński,
węgierski i inne). Audycje były przeznaczone dla nowych imigrantów,
którzy nie opanowali jeszcze hebrajskiego.
W marcu 1950 r. doszło do kryzysu rządowego,
który został sprowokowany przez kwestię religijną: edukację
religijną w obozach dla uchodźców jemeńskich. Dla przybyłych
z Jemenu Żydów, stosunki panujące w Izraelu były niezrozumiałe.
Wtedy skierowano wszystkie ich dzieci do szkół religijnych.
Już wtedy wśród izraelskich polityków był konflikt między zwolennikami
świeckiego i religijnego wychowania dzieci. W następnych latach
te spory i konflikty narastały, aż w 1951 r. partie ortodoksyjne
wycofały się z rządu doprowadzając do jego upadku i ponownych
wyborów do Knesetu.
W maju 1950 roku izraelskie władze wprowadziły
nowe tymczasowe rozwiązanie narastającego problemu mieszkaniowego.
Nowi imigranci byli tymczasowo umieszczani w przejściowych obozach
imigracyjnych dla przesiedleńców (ma'abara). Imigranci
mieszkali w namiotach lub drewnianych barakach. Pierwszy taki
obóz założono 16 maja w Kesalon, w Judei.
W całym 1950 roku do Izraela przybyło
170 tys. nowych imigrantów. Prawie 40% nowych przybyszów zamieszkało
w 60 obozach dla przesiedleńców.
W czerwcu założono 20 nowych osad. Była
to rekordowa liczba utworzonych osad w ciągu jednego miesiąca.
Ilość kibuców osiągnęła wówczas liczbę 214, w których żyło 67.550
ludzi (8% mieszkańców Izraela).
5 lipca 1950 roku odbyła się specjalna sesja
Knesetu, poświęcona 46-rocznicy śmierci syjonistycznego wizjonera
Theodora Herzla (1860-1904). Przy tej okazji parlament przyjął
ustawę Prawo Powrotu, która przyznała wszystkim
Żydom na świecie prawo do powrotu do Ziemi Izraela.
W dniach 3-6 września 1950 roku z inicjatywy
rządu izraelskiego i Organizacji Syjonistycznej zorganizowano
w Jerozolimie Konferencję Miliarda, na którą zaproszono
żydowskich biznesmenów przeważnie ze Stanów Zjednoczonych. Tematem
rozmów było rozpoczęcie zagranicznych inwestycji w Izraelu.
Zdecydowano się utworzyć w Stanach Zjednoczonych nową organizację
Israel Bond (Więź z Izraelem), która zajęła
się pozyskiwaniem środków finansowych na potrzebne inwestycje.
------------ 1951 ------------
W styczniu 1951 roku założono nową osadę
Kfar Yeroham (późniejsze miasto Yeroham) na pustyni Negew, w
odległości 35-km na południowy-wschód od Be'er Shevy. Od tego
momentu przyjęto nowy model rozwoju miast.
W styczniu rozpoczęto wielką operację
osuszania gruntów rolnych w Dolinie Hula, na północy Galilei.
Był to jeden z największych projektów rozwoju, wprowadzony w
życie w pierwszych latach istnienia Izraela.
Braki surowców spowodowały na wiosnę 1951
roku wstrzymanie produkcji w większości zakładów w Izraelu.
Pomimo to, produkcja przemysłowa powoli rosła, a nowi imigranci
stopniowo absorbowali się, włączając się w aktywne życie gospodarcze
państwa.
Poważnym problemem stały się wypady
arabskich bojowników (fedaini) ze Strefy Gazy (Egipt),
którzy przechodzili granicę do Izraela i napadali na żydowskie
osady. Byli to członkowie fanatycznych islamskich grup religijnych,
gotowi oddać swoje życie poświęcając się dla Dżihadu
(świętej wojny Islamu). W latach 1951-1955 w atakach
fedainów zginęło 967 Żydów.
---------- Operacja "Ezra i Nehemiah"
----------
18 maja 1951 roku izraelska armia rozpoczęła
wielką operację powietrzną, przewożąc w pierwszym miesiącu z
Iraku do Izraela około 50 tys. Żydów. Samoloty leciały na Cypr,
a następnie kierowały się do Izraela. Po dwóch miesiącach operację
powtórzono przewożąc kolejne 90 tys. irackich Żydów.
Dodatkowo armia przeprowadziła operację
ewakuowania do Izraela 33 tys. Żydów z Libii. W ten sposób uniknęli
oni prześladowań ze strony Arabów.
25 lipca 1951 roku narodził się nowy rodzaj
osadnictwa: placówki Nahal (He'ahzut),
w których izraelskie jednostki wojskowe wspólnie z cywilnymi
mieszkańcami prowadzili gospodarstwa rolne. Pierwszą taką placówką
była Nahlaim Aleph (obecne Nahal Oz), założona naprzeciw Gazy.
Placówki spełniały podwójną rolę: pomagały w rozwoju osadnictwa
oraz zapewniały ochronę przed arabskimi napaściami.
W dniach 14-30 sierpnia 1951 roku odbył się
Dwudziesty Trzeci Kongres Syjonistyczny w Jerozolimie,
w Izraelu. Przyjęto nowy Program Jerozolimski,
który określał zadania Syjonizmu w zdaniu: "umacnianie
państwa Izrael, absorpcja imigrantów w Ziemi Izraela i budowanie
narodu żydowskiego."
------------ 1952 ------------
W styczniu 1952 r. armia izraelska przeprowadziła
operację przerzucenia Żydów z Iranu do Izraela. W ten sposób
uniknęli oni prześladowań ze strony Arabów.
W 1952 roku nastąpił wyraźny spadek
napływających do Izraela imigrantów. Do końca roku do Izraela
przybyło zaledwie 24 tys. nowych imigrantów. Wynikało to głównie
z poważnych kłopotów gospodarczych Izraela oraz wprowadzeniem
odstraszającego systemu "wyboru", który preferował
młodych i zdrowych imigrantów.
9 stycznia 1952 roku premier Dawid Ben-Gurion
wystąpił z orędziem w Knesecie, przedstawiając plan negocjacji
z Niemcami Zachodnimi w sprawie rekompensat za Holokaust. Kneset
zgodził się na realizację planu, wywołało to jednak wzrost politycznego
napięcia oraz liczne publiczne protesty.
20 marca 1952 roku w Holandii rozpoczęły
się rozmowy izraelsko-niemieckie na temat zadośćuczynienia Niemieckiej
Republiki Federalnej za Holokaust.
10 września 1952 rok rząd Izraela podpisał
w Luksemburgu z rządem Niemieckiej Republiki Federalnej umowę
o reparacjach. Niemcy zobowiązali się do wypłacenia Izraelowi
3 mld marek (około 750 mln USD) w ciagu 14 lat. Dodatkowo 450
mln marek Niemcy miały przekazać dla Conference on Jewish
Material Claims Against Germany, która skupiała 23 żydowskie
organizacje.
2 grudnia 1952 roku Kneset przyjął
ustawę "Prawo o Statusie Organizacji Syjonistycznej
- Agencji Żydowskiej dla Izraela", która określiła
wzajemne obowiązki i prawa izraelskiego rządu, Organizacji
Syjonistycznej oraz Agencji Żydowskiej. Celem przyjęcia
tej ustawy było uregulowanie i ułatwienie zarządzania absorpcją
nowych imigrantów w Ziemi Izraela. W 1954 roku organizacje zawarły
dodatkową umowę regulującą wzajemne stosunki.
------------ 1953 ------------
20 kwietnia 1953 roku Izrael rozpoczął obchody
święta 5-rocznicy swojego istnienia państwowego. Po raz pierwszy
przyznano Nagrody Izraela (Israel Prizes).
W Jerozolimie otworzono dużą wystawę prezentującą osiągnięcia
w "podboju pustkowia".
W połowie 1953 roku dzięki aktywnej
działalności organizacji syjonistycznych w świecie, do Izraela
zaczął napływać kapitał ze Stanów Zjednoczonych. Równocześnie
Izrael zaczął otrzymywać spłaty zobowiązań rządu Republiki Federalnej
Niemiec, jako moralny dług z tytułu prześladowania i zagłady
Żydów przez III Rzeszę.
Napływające do kraju środki były głównie
zużywane przez sektor publiczny w gospodarstwie. Rozwijało się
budownictwo mieszkaniowe i rolnictwo w kibucach. Powstał plan
rozwoju kraju, obejmujący sieć osad rolniczych. Wokół rejonu
Gazy rozpoczęto budowę paramilitarnych osiedli i umocnień. Tworzono
transport samochodowy, będący w rękach spółdzielni. Kontynuowano
wielkie zalesienia kraju, a także budowano drogi, osuszano błota.
Rozpoczęto także budowę krajowego systemu wodnego, którego osią
stał się kanał rozpoczynający się u Jeziora Tyberiadzkiego.
Nastąpiła powolna stabilizacja gospodarcza Izraela.
Do końca 1953 roku do Izraela przybyło
zaledwie 11 tys. nowych imigrantów. Tak mała ilość nowych przybyszów
wynikała z ciężkich warunków życia w Izraelu i braku miejsc
pracy.
------------ 1954 ------------
1 stycznia 1954 r. w Tel Awiwie otworzono
giełdę papierów wartościowych.
6 kwietnia 1953 r. Izrael spłacił dług wdzięczności
dla Barona Edmonda de Rothschilda (1845-1934). Jego trumna oraz
jego żony Adelajdy, zostały przewiezione statkiem z Francji
do Izraela, i złożone w grobowcu w Ramat haNadiv koło Zikhron
Ya'akov.
9 grudnia 1954 r. do Izraela dotarło 400
ton cukru z Polski. To dostawa zapobiegła brakowi zaopatrzenia
w cukier w Izraelu.
Do końca 1954 roku do Izraela przyjechało
tylko 18 tys. nowych imigrantów. Niewielka liczba nowych przybyszów
umożliwiła władzom powolną absorpcję imigrantów. Departament
Osadnictwa Rolniczego Agencji Żydowskiej przyjął nową metodę
wspierania osadnictwa, które rozwijano teraz koncentrując wysiłki
na jednym większym obszarze. W pierwszej kolejności działalność
osadniczą skoncentrowano w rejonie Lachish na południu Izraela
oraz w południowej części Doliny Jezreel.
------------ 1955 ------------
Przez cały 1955 rok dochodziło do licznych
poważnych incydentów na granicach Izraela z Egiptem i Jordanią.
Arabscy terroryści (fedainowie) nieustannie przenikali
przez granicę i mordowali izraelskich cywili. Izraelska armia
przeprowadziła serię odwetowych ataków.
19 kwietnia 1955 roku założono nowe miasto
Ofakim, na pustyni Negew.
24 kwietnia 1955 roku założono osadę
rolniczą Otzem, pierwszą z wielu osad utworzonych w ciągu dwóch
miesięcy w rejonie Lachish. Większość ich mieszkańców była kierowana
bezpośrednio ze statków, w myśl nowego hasła: "ze statku
na wieś". Nowi imigranci w ten sposób omijali obozy
dla przesiedleńców, w których panowały trudne warunki bytowe.
Do końca 1955 roku do Izraela przyjechało
37 tys. nowych imigrantów, w większości z Maroka.
19 września 1955 roku założono nowe miasto
Dimona, na pustyni Negew.
23 września 1955 roku odkryto złoża
ropy naftowej na południu Izraela (platforma wiertnicza Heletz).
Izraelczycy byli bardzo entuzjastyczni, wierząc w możliwość
odkrycia dużych złóż ropy.
------------ 1956 ------------
11 stycznia 1956 roku założono miasteczko
Kiryat Gat, w rejonie Lachish.
3 lutego 1956 roku Kneset uchwalił
Akt Keren Hayesod, określający statut działania organizacji.
Głównym celem działalności Keren Hayesod było zbieranie
środków i finansowanie Aliyah oraz absorpcji imigrantów w Ziemi
Izraela.
W kwietniu 1956 r. rząd wprowadził nowe podatki,
aby w ten sposób sfinansować rosnące potrzeby obronności kraju.
Izrael musiał pokryć duże zakupy sprzętu wojskowego i amunicji,
które zaczęły docierać z Francji.
Dowództwo krajowej obrony cywilnej wydało
rozkaz kierujący tysiące cywilnych robotników do budowy umocnień
polowych i fortyfikacji na południu kraju i na pustyni Negew.
Miało to przeciwdziałać egipskiej napaści.
24 kwietnia 1956 roku rozpoczął się Dwudziesty
Czwarty Kongres Syjonistyczny w Jerozolimie, w Izraelu.
Delegatom przedstawiono propozycję, by eliminować podziały partyjne
w ruchu syjonistycznym i utrzymywać jedność społeczności żydowskiej
w Diasporze.
10 maja 1956 roku założono nowe miasto Netivot
na pustyni Negew. W tym roku założono jeszcze Mitzpe Ramon w
górach Negewu oraz Ashdod-Yam (obecne miasto Ashdod) na równinie
przybrzeżnej.
Według danych Izraelskiego Biura
Statystycznego w dniu 1 czerwca 1956 r. w Izraelu żyło 1.823.000
mieszkańców, z czego 1.621.000 było Żydami.
---------- Operacja "Kadesz"
----------
29 października 1956 roku izraelska armia
przeprowadziła dużą operację wojskową zajmując Półwysep Synaj.
Jednocześnie wojska brytyjskie i francuskie desantowały się
w strefie Kanału Sueskiego, zmuszając Egipt do przyjęcia warunków
zawieszenia broni.
2 listopada Zgromadzenie Ogólne ONZ
przegłosowało amerykańską rezolucję wzywającą do bezwarunkowego
zawieszenia broni na Półwyspie Synaj, wycofania wojsk i otwarcia
Kanału Sueskiego dla powszechnej żeglugi.
6 listopada wieczorem na skutek silnej
presji międzynarodowej zostały wstrzymane wszystkie działania
wojenne.
Kampania Sueska udowodniła skuteczność działania
Izraelskich Sił Obronnych. Armia osiągnęła wszystkie
postawione przed nią cele. Zniszczone zostały wszystkie bazy
fedainów w Strefie Gazy i na Półwyspie Synaj. Zniszczono
egipską armię odsuwając zagrożenie napaści ze strony Egiptu.
Szczególnie istotnym było zniszczenie egipskich sił powietrznych
i uszkodzenie baz lotniczych. Zatoka Akaba i port Ejlat zostały
otworzone dla swobodnej żeglugi.
Większość krajów tak zwanego Trzeciego Świata
potępiły Izrael za napaść na Egipt. Państwa arabskie otrzymały
bardzo silne wsparcie ze strony ZSRR, który rozpętał międzynarodową
kampanię na rzecz obrony Egiptu. Arabia Saudyjska wprowadziła
embargo na dostawy ropy naftowej do Wielkiej Brytanii i Francji.
Stany Zjednoczone nie chcąc zaogniać
stosunków z ZSRR, potępiły akcję europejskich sojuszników, grożąc
Izraelowi wstrzymaniem pomocy gospodarczej.
7 listopada 1956 roku Zgromadzenie Ogólne
ONZ uchwaliło rezolucję powołującą do życia korpus międzynarodowych
sił pokojowych w strefie Kanału Sueskiego (United Nations
Emergency Force - UNEF).
Egipskie władze wprowadziły politykę prześladowania
Żydów żyjących w Egipcie. Aresztowano około 3 tys. Żydów, ponad
25 tys. przymusowo wydalono z kraju, konfiskując całe ich mienie.
Politykę antysemicką wprowadziła także Tunezja. W krótkim czasie
około 50 tys. Żydów wyjechało z Tunezji, z których połowa pojechała
do Izraela i połowa do Francji.
Do końca 1956 roku do Izraela przyjechało
56 tys. nowych imigrantów, większość z arabskich krajów Północnej
Afryki.
------------ 1957 ------------
Na przełomie stycznia-marca 1957 r. izraelskie
wojska wycofały się z Półwyspu Synaj. Ich miejsce zajmowały
międzynarodowe siły pokojowe UNEF.
W lipcu 1957 r. izraelska delegacja pojechała
do Moskwy (ZSRR) na Demokratyczny Festiwal Młodzieżowy.
Wywołało to wielkie podniecenie wśród radzieckich Żydów, którzy
oblegali izraelskie występy.
Do końca 1957 roku do Izraela przyjechało
71 tys. nowych imigrantów, w większości z Egiptu oraz Węgier
i Polski, które przechodziły przesilenie polityczne.
Założono nowe miasta Ma'alot i Natzerat.
Ukończono prace osuszania Doliny Hula, uzyskując duże obszary
uprawnej ziemi.
Produkcja przemysłowa Izraela w 1957
roku wzrosła o 13% w porównaniu do produkcji z 1953 roku.
------------ 1958 ------------
Na przełomie marca-maja 1958 roku założono
trzy nowe osady rolnicze w regionie Adullam. Ich założycielami
byli imigranci z Indii, Persji, Maroka i Węgier.
24 kwietnia 1958 roku rozpoczęto uroczyste
obchody 10-lecia istnienia państwa Izrael. Do kraju przybyły
delegacje Diaspory z całego świata. Przez wszystkie miasta przeszły
uroczyste pochody i festyny.
W ciągu 10-lat istnienia państwa Izrael
od 1948 do 1958 roku, jego ludność wzrosła z 650 tysięcy do
ponad 2 milionów. W tym okresie do Izraela napłynęło 3.200 mln.
USD, z czego 2,2 mld. USD otrzymał rząd i Agencja Żydowska.
We wrześniu 1958 roku do Izraela zaczęli
napływać imigranci z Rumunii.
Do końca 1958 roku do Izraela przybyło
27 tys. nowych imigrantów.
------------ 1959 ------------
1 lutego 1959 roku rząd po 10 latach zniósł
przepisy o reglamentacji ostatnich towarów. Izrael wychodził
z okresu kryzysu gospodarczego na drogę szybkiego rozwoju.
W lutym 1959 roku państwa arabskie wniosły
protest do ONZ przeciwko wzrostowi żydowskiej imigracji napływającej
do Palestyny. Kwestię przedstawiono na forum Zgromadzenia Ogólnego
ONZ. Przedstawiciel ZSRR poinformował państwa arabskie, że radzieccy
Żydzi nie będą mogli opuścić terytorium Związku Radzieckiego.
--------------------------------------------------
CIĄG DALSZY HISTORII:
|