---------- II Wojna Światowa ----------

1 września 1939 roku przywódcy społeczności żydowskiej w Palestynie poinformowali brytyjskie władze mandatowe o gotowości żydowskiej ludności cywilnej do wspólnej walki z nazistowskim wrogiem.
    6 września 1939 roku utworzono centralne dowództwo oddziałów Haganah w Palestynie. Głównym dowódcą został Yaakov Dori (1899-1973). Podczas I wojny światowej służył on w Legionie Żydowskim.
    12 września Haganah i Irgun (Etzel) ogłosiły zakończenie walki z Brytyjczykami i dołączenie do wojny przeciwko Niemcom. Równocześnie pierwsi żydowscy ochotnicy zaczęli zgłaszać się do brytyjskiej armii w punktach rekrutacji w Palestynie i Egipcie. Ogółem 135 tys. Żydów z Palestyny wstąpiło do brytyjskiej armii.

Dawid Ben-Gurion (1886-1973) określił tymczasowy cel syjonizmu: "Będziemy walczyć z Hitlerem jakby nie było żadnej Białej Księgi, i z Białą Księgą jakby nie było żadnej wojny."

W grudniu Brytyjczycy oświadczyli, że z żydowskich ochotników z Palestyny zostanie sformowano wojskowa jednostka pomocnicza. Wywołało to niezadowolenie Żydów, którzy chcieli służyć w jednostkach bojowych i walczyć z Nazistami.

11 grudnia 1939 roku Chaim Wezimann (1874-1952) spotkał się w Londynie z brytyjskim premierem Winstonem Churchillem (1874-1965). Churchill oznajmił, że Wielka Brytania pomoże po wojnie utworzyć państwo żydowskie w Palestynie, dla 3-4 milionów ludzi.

Wybuch II wojny światowej spowodował zmniejszenie ilości aktów arabskiego terroru w Palestynie. Żydowskie organizacje wykorzystały to i do końca roku założyły 17 nowych osad rolniczych. Przez cały rok do Palestyny przypłynęły 34 statki, przywożąc nielegalnych żydowskich imigrantów.
    Wielkim wstrząsem dla wszystkich były docierające z Polski informacje o zabójstwach Żydów, deportacjach, rabunkach, podpaleniach synagog i surowych dekretach antyżydowskich wprowadzanych przez Niemców na zajętych terenach.

Okres II wojny światowy charakteryzował się ogromnym wzrostem członków Organizacji Syjonistycznej w Stanach Zjednoczonych. Liczba członków wzrosła z 43 tys. do 200 tys. w 1945 roku. Pod koniec 1939 roku amerykańscy Żydzi założyli Komitet Nadzwyczajny do Spraw Syjonizmu. Miał on zajmować się podstawowymi potrzebami ruchu syjonistycznego podczas wojny.

------------ 1940 ------------

W pierwszych miesiącach 1940 roku żydowskie organizacje militarne nasiliły działania na rzecz rozwoju nielegalnej imigracji Żydów uciekających z Europy. Niestety, te działania napotykały na całkowity brak zrozumienia ze strony brytyjskich władz mandatowych. Brytyjczycy ogłosili stan wyjątkowy w Palestynie i nie rozumieli zagrożeń jakie czekały na Żydów pozostających w nazistowskiej Europie.

28 lutego 1940 roku brytyjskie władze mandatowe wprowadziły nowe prawo agrarne w Palestynie, które było częścią polityki "Białej Księgi". Nowe przepisy ograniczyły możliwość kupowania przez Żydów ziemi w Palestynie do małego skrawka, który stanowił zaledwie 5% całego terytorium kraju.
    Na znak protestu przez wiele miast Palestyny przeszły demonstracje Żydów.

Gdy w czerwcu 1940 roku upadła Francja, a część jej wojsk została podporządkowana nazistowskiemu rządowi Vichy, zdecydowanie pogorszyła się sytuacja Brytyjczyków na Bliskim Wschodzie. W Syrii i Libanie stacjonowały francuskie wojska podległe rządowi Vichy, natomiast na wyspie Rodos rozlokowano włoskie samoloty bombowe.

26 czerwca 1940 roku doszło do wewnętrznego rozłamu w żydowskiej organizacji militarnej Irgun (Etzel). Grupa radykalnych członków odłączyła się i utworzyła nową grupę Lehi (Lohamei Herut Israel). Opowiedzieli się oni za kontynuowaniem zbrojnej walki przeciwko Brytyjczykom nawet podczas wojny, aż do czasu zniesienia ograniczeń żydowskiej imigracji. Na czele Lehi stanął Avraham Stern (1907-1942).

15 i 24 lipca 1940 roku włoskie bombowce przeprowadziły naloty na Hajfę, zabijając 50 osób.
    9 września włoskie bombowce przeprowadziły nalot na Tel Awiw, zabijając ponad 100 osób.

14 września 1940 roku brytyjskie dowództwo wojskowe podjęło decyzję o utworzeniu żydowskich kompanii piechoty. Poinformowano Agencję Żydowską o możliwości otwarcia biur rekrutacji ochotników. Utworzono 15 żydowskich kompanii, z których sformowano trzy bataliony piechoty (walczyły w Grecji w 1941 r.). Równocześnie Brytyjczycy rozpoczęli rekrutację arabskich ochotników do arabskich kompanii piechoty.

W listopadzie 1940 roku do zatoki Hajfy przypłynął statek "Atlantic" z 1.800 nielegalnymi imigrantami żydowskimi, którzy uciekali z Europy. Statek nie mogąc przedostać się przez brytyjską blokadę, długo błąkał się po morzu. Po przybiciu do brzegów Palestyny, wycieńczeni Żydzi zostali internowani i deportowani na wyspę Mauritius, brytyjską kolonię położoną na wschód od Madagaskaru (na Oceanie Indyjskim).
    25 listopada do zatoki Hajfy wpłynął francuski statek "Patria" z 1.771 żydowskimi uchodźcami z Europy. Brytyjskie władze ponownie postanowiły deportować Żydów na wyspę Mauritius. Wówczas członkowie Hagany wysadzili statek, który zatonął (zginęło 257 imigrantów). Ocalonych Brytyjczycy umieścili w obozie dla internowanych Athlit, blisko Hajfy.
    W grudniu u brzegów Palestyny zatonął statek "Salvador" z kilkuset żydowskimi imigrantami. Statek zatonął nie otrzymawszy żadnej pomocy od Brytyjczyków.

------------ 1941 ------------

W kwietniu 1941 roku liczne brytyjskie wojska skapitulowały przed Niemcami w Grecji. Wśród jeńców było 1,5 tys. żydowskich żołnierzy z Palestyny.

15 maja 1941 roku z powodu zagrożenia niemiecką inwazją w Palestynie, żydowska Haganah utworzyła jednostkę do zadań specjalnych Palmach (Plugot Mahatz). Założycielem Palmach był Itzchak Sadeh (1890-1952).

8 czerwca 1941 roku wojska brytyjskie najechały na Syrię i Liban. W natarciu uczestniczyły oddziały komandosów Palmach, z Moshe Dayanem (1915-1981), Yigal Allonem (1918-1980) i Itzchakiem Rabinem (1922-1995).
    W dniach 10-12 czerwca włoskie bombowce kilkakrotnie zbombardowały Hajfę i Tel Awiw, zabijając 12 osób.

W całym 1941 roku do Palestyny przybyło zaledwie 4,5 tys. żydowskich imigrantów. Była to najmniejsza liczba od 10 lat.

------------ 1942 ------------

W styczniu 1942 roku Chaim Weizmann (1874-1952) opublikował w prestiżowym czasopiśmie "Foreign Affairs" artykuł pod tytułem "Rola Palestyny w rozwiązaniu żydowskiego problemu". Napisał w nim: "jedno musimy mówić Arabom, że Żydzi będą zachęcani do osiedlania się w Ziemi Izraela... [i oni] mogą osiągnąć wolność i autonomię poprzez założenie swojego państwa."

W lutym 1942 roku nastąpił wzrost liczby żydowskich ochotników zgłaszających się do biur rekrutacji brytyjskiej armii w Palestynie. Po raz pierwszy rozpoczęto rekrutację kobiet do jednostek pomocniczych.

24 lutego 1942 roku statek "Strouma" z 769 żydowskimi nielegalnymi imigrantami zatonął na Morzu Czarnym, w pobliżu Stambułu. Ocalał tylko 1 pasażer.
    Statek wypłynął z Rumunii 16 grudnia 1941 roku. Był przeładowany, gdyż normalnie zabierał na pokład jedynie 100 osób. Z powodu awarii maszyn statek utknął w pobliżu Stambułu, jednak Turcy nie wydali zezwolenia Żydom na zejście na ląd, dopóki Brytyjczycy nie udzielą im zgody na wjazd do Palestyny. Po odmowie brytyjskich władz, 24 lutego 1942 roku turecki okręt odholował "Stroumę" na pełne morze, gdzie w odległości 10 km od brzegu statek zatonął.

W dniach 6-11 maja 1942 roku odbyła się niezwykła konferencja amerykańskich Syjonistów w hotelu Baltimore w Nowym Jorku (USA). Przyjęto na niej Program Baltimore, który wzywał do utworzenia państwa żydowskiego w Palestynie.

22 czerwca 1942 roku przywódcy społeczności żydowskiej w Palestynie wprowadzili w życie powszechny obowiązek służby wojskowej w brytyjskiej armii dla wszystkich bezdzietnych mężczyzn i kobiet do wieku 45 lat.
    15 października przywództwo ruchu syjonistycznego zwołało naradę w Jerozolimie i przyjęło Program Baltimore za formalny program polityczny Organizacji Syjonistycznej.

17 grudnia HaMosad leAliyah Bet przedstawiła plan zmienienia tras przerzutu nielegalnych żydowskich imigrantów do Palestyny z drogi morskiej na drogę lądową, poprzez kraje Bliskiego Wschodu. Na decyzję wpływ miała tragedia statku "Strouma", na którym zginęło prawie 770 Żydów.
    Do końca 1942 roku do Palestyny dotarło zaledwie 4,2 tys. żydowskich imigrantów.

------------ 1943 ------------

W całym 1943 roku żydowskie organizacje syjonistyczne zorganizowały liczne kongresy i demonstracje informując wolny świat o ludobójstwie Żydów w okupowanej Europie i braku jakiejkolwiek interwencji aliantów.
    1 marca 1943 r. Stephen Wise i Organizacja Syjonistyczna zorganizowali masowe protesty (12 tys. ludzi) w Nowym Jorku (USA), aby nakłonić amerykańskie władze do powstrzymania zagłady Żydów w Europie.
    20 lipca 1943 r. Peter Bergson zorganizował w Stanach Zjednoczonych wielką konferencję mającą na celu przedstawienie prawdy o zagładzie narodu żydowskiego w Europie i walkę o zachowanie Żydów. W konferencji uczestniczyło 1,5 tys. ludzi, w tym senatorowie, politycy, dziennikarze itp. Herbert Hoover relacjonował konferencję przez radio.

Od maja do sierpnia 1943 roku w Palestynie założono trzy nowe osady rolnicze Gvulot, Revivim i Bet-Eshel.

W lipcu 1943 roku brytyjski rząd powołał specjalną podkomisję, której zadaniem było przygotowanie planów dla przyszłej Palestyny. Po kilku miesiącach komisja zaproponowała podzielenie Palestyny na dwa państwa: żydowskie i arabskie.

------------ 1944 ------------

1 lutego 1944 roku żydowska organizacja zbrojna Irgun (Etzel) ogłosiła zerwanie zawieszenia broni i zapowiedziała rozpoczęcie atakowania Brytyjczyków. Już 12 lutego zaatakowani zostali brytyjscy oficerowie imigracyjni w Hajfie, Tel Awiwie i Jerozolimie.
    W marcu Haganah uruchomiła nową trasę przemytniczą dla nielegalnych żydowskich imigrantów z Europy. Statki przewoziły Żydów z Rumunii do Turcji, a stamtąd pociągami byli przewożeni do Palestyny.

15 marca 1944 roku amerykański prezydent Franklin D. Roosevelt (1882-1945) oświadczył, że Stany Zjednoczone nigdy nie zgodzą się na politykę "Białej Księgi".

W kwietniu przywództwo społeczności żydowskiej w Palestynie nakazało, aby każdy absolwent szkoły średniej zaciągał się do brytyjskiej armii albo do żydowskich oddziałów Palmach lub Noterim.
    1 sierpnia 1944 roku odbyły się wybory do Zgromadzenia Narodowego. Robotnicze partie socjalistyczne zdobyły 60% poparcia.

W latach 1944-1945 urząd Wysokiego Komisarza nad Palestyną sprawował marszałek polowy John Standish Pendergast Vereker (1886-1946).

20 września 1944 roku brytyjskie dowództwo w Palestynie poinformowało o rozpoczęciu rekrutacji ochotników do Brygady Żydowskiej, która u boku Brytyjczyków będzie walczyć z Nazistami. Liczyła ona 5 tys. żołnierzy i posiadała własną żydowską flagę oraz specjalne narodowe emblematy.

W październiku napięcie pomiędzy Haganą i Irgunem (Etzel) osiągnęły punkt krytyczny. Przywódcy społeczności żydowskiej w Palestynie oraz dowództwo Haganah zażądali od Irgunu i Lehi przerwanie wszelkich antybrytyjskich działań do końca wojny. Dowódca Irgunu, Menachem Begin (1913-1992) odrzucił żądanie.

4 listopada 1944 roku Chaim Weizmann (1874-1952) spotkał się brytyjskim premierem Winstonem Churchillem (1874-1965), który ogłosił swoje poparcie dla utworzenia państwa żydowskiego w części Palestyny, wliczając w to pustynię Negew.

6 listopada 1944 roku dwóch członków radykalnej organizacji Lehi zamordowało w Egipcie brytyjskiego ministra Lorda Waltera Edwarda Moyne (1880-1944). Była to zemsta za uniemożliwienie żydowskich uciekinierom z Europy schronienia się w Palestynie. Moyne na prośbę o pomoc węgierskim Żydom odpowiedział: "co ja mogę zrobić z milionem Żydów?" Zabójstwa dokonali Eliyahu Hakim i Eliyahu Bet-Zuri.
    19 listopada 1944 roku Haganah nawiązała ścisłą współpracę z brytyjskimi władzami mandatowymi w Palestynie, wydając Brytyjczykom wielu członków Irgunu i Lehi. W proteście przeciwko takim działaniom ze swoich stanowisk ustąpili Rabbi Yehuda Fishman-Maimon i Itzchak Greenboim.

------------ 1945 ------------

7 maja 1945 roku David Ben-Gurion (1886-1973) spotkał się w Londynie z brytyjskim sekretarzem kolonii Oliverem Stanleyem (1896-1950), który poinformował go o planach Wielkiej Brytanii wycofania się z Palestyny.

8 maja 1945 roku zakończyła się wojna w Europie.

--------------------------------------------------

    CIĄG DALSZY HISTORII: 1945-1949 - Syjonizm - Do Niepodległości