SIMCHAT  TORA  (Radość Tory)   -   23 Tiszri



 - Kalendarz
      -  PASCHA - 14 nisan
      -  ŚWIĘTO PRZAŚNIKÓW
                           - 15-22 nisan
      -  Dzień Pamięci Holocaustu
                           - 27 nisan
      -  Dzień Niepodległości - 5 ijar
      -  Pesach Szeni - 14 ijar
      -  Lag bo-Omer - 18 ijar
      -  Dzień Jerozolimy - 28 ijar
      -  Święto Tygodni - 6-7 siwan
      -  trzy tygodnie postu
      -  post po utracie Świątyni - 9 aw
      -  Czas obrachunku - elul
      -  Rosz Haszana (1 tiszri)
      -  dziesięć dni pokuty
                           (1-10 tiszri)
      -  Jom Kippur (10 tiszri)
      -  Sukkot (15-22 tiszri)
         - SIMCHAT TORA
      -  Dzień Rabina (12 cheszwan)
      -  Chanuka - 25 kislew-3 tewet
      -  post - 10 tewet
      -  Nowy Rok Drzew - 15 szewat
      -  post Estery - 13 adar
      -  Purim - 14-15 adar





 

 

Święto Simchat Tora jest w Ziemi Izraela obchodzona zaraz po święcie Sukkot, w dniu 22 Tiszri. Natomiast w Diasporze święto Simchat Tora obchodzi się dzień później, w dniu 23 Tiszri.

W tym świątecznym dniu kończy się roczny cykl czytania Pięcioksięgu Mojżeszowego (Tora) w synagodze. Nazwa święta - Simchat Tora - dosłownie oznacza "radość z powodu Tory" (Prawa Bożego).
    Jest to względnie młode święto żydowskie, nie wymienione w Tanach ani w Talmudzie. W żydowskiej liturgii jest zwyczaj odczytywania w synagodze tekstów Tory. Pierwotnie w Palestynie istniał zwyczaj trzy letniego cyklu odczytywania Tory. Jednak z czasem wśród Żydów przewagę zyskał zwyczaj obowiązujący w Babilonii, gdzie pełen cykl trwał jeden rok. Kodyfikację tego zwyczaju przeprowadził w XIV wieku Jaakow ben Aszer, który wprowadził święto Simchat Tora na zakończenie pełnego rocznego cyklu odczytywania Tory.

We wszystkich synagogach w tym dniu kończy się całoroczny cykl czytania Tory. Przed czytaniem ostatniego fragmentu Pięcioksięgu, wypowiadane są słowa:
    "Za wolą Boga, wielkiego, potężnego i wzbudzającego bojaźń, i za wolą drogocennej Tory, która jest bogatsza niż najczystsze złoto i cenniejsza niż perły, i za pozwoleniem świętego Sanhedrynu oraz uczonych i mędrców Tory otworzę usta swoje, aby wznieść hymn ku chwale Boga, która mieszka w światłości. On dał nam życie i podtrzymuje w nas bojaźń Jego Imienia; On sprawił, że możemy radować się z Tory, która pociesza serce i oświeca oczy. Tora daje życie (...) czyni szczęśliwymi tych, którzy kroczą jej drogami dobroci i prawości. Dodając im sił, przedłuża dni tych, którzy ją kochają, przestrzegają jej przykazań, którzy przylgnęli do niej z szacunkiem i miłością (...)"
    Następnie odczytywane są z 5 Księgi Mojżeszowej (Eleh Ha-Debarim) rozdziały 33 i 34, kończące Torę. Jest to ostatnia parsza z Księgi Debarim, zwana Wezot ha-Bracha. Jest zwyczajem, aby każdy mężczyzna obecny w tym dniu w synagodze otrzymał przywilej odczytania fragmentu Tory. Z tego powodu zdarza się, że ten fragment Księgi Debarim odczytuje się wielokrotnie. Osoba, która jako ostatnia w danym roku odczytuje ten fragment Tory (kończący roczny cykl) jest nazywana "oblubieńcem Tory (hebr. "chatan Tora").

Przed rozpoczęciem nowego cyklu czytania Tory w synagodze, wypowiada się słowa, które są zaproszeniem dla "chatan Tora" do odczytania pierwszych wersetów z Tory:
    "Za pozwoleniem Boga, wyniesionego ponad wszelkie błogosławieństwa i hymny, który jest mądrością serca i mocą, potęgą i siłą, i który panuje nad światem jako Pan wszelkiego stworzenia. I za pozwoleniem Tory, cudownie zachowanej i czczonej, która jest naszym cennym po tysiąckroć dziedzictwem, która w swej doskonałej czystości ożywia i odnawia dusze, tej Tory, która została dana Izraelowi, aby jej przestrzegał i zachowywał; Tory studiowanej przez nas od początku do końca, Tory, która jest koroną chwały Boga (...) I za pozwoleniem tego świętego i radosnego zgromadzenia młodych i starych, zebranych w tym dniu radowania się z Tory, zakończmy i rozpocznijmy zarazem jej czytanie z pełną szacunku radością, ceniąc ją sobie jak w dniu, w którym otrzymaliśmy ją w chwale, przeżywając ją na nowo (...) czerpiąc z jej świetlanej chwały rozradowującej serce, usuwającej troskę, przynoszącej pociechę duszy tych, którzy chlubią się nią i zagłębiają się w jej treść (...) Powstań zatem i przyoblecz się w siłę [tu wymienia się imię "chatana Tora"]. Wyjdź do przodu i odczytaj historię wielbiącą Boga za Jego stworzenie świata. Obyśmy wszyscy czytali Torę codziennie, wytrwale, bez przestanku, od początku do końca, obyśmy pozostali na zawsze wierni Torze (...) Niech błogosławieństwo twego Stwórcy będzie wylane w obfitości (...) Powstań, powstań chatan Bereszit [hebr. "oblubieniec Bereszit" - Bereszit to 1 Księga Mojżeszowa], na wezwanie tego świętego zgromadzenia, by błogosławić wielkiego i potężnego Boga, a my wszyscy zapieczętujemy twoje błogosławieństwo naszym żarliwym Amen. Powstań, chatan Bereszit!"
    Następnie w atmosferze wielkiej radości odczytuje się 1 Księgę Mojżeszową (Bereszit) 1:1-2:3. W synagogach nieortodoksyjnych zaszczyt ten może przypaść również niewiastom (wtedy mówimy o kalat Tora i kalat Bereszit).

Potem jeden z prowadzących nabożeństwo świąteczne, bierze w ręce Zwoje Tory i w rytm śpiewu całej społeczności, tanecznym krokiem siedem razy okrąża bimę. Dołączają do niego wszyscy pozostali tworząc radosny korowód. Radosne śpiewy i pląsania trwają do późnego wieczoru. W tych obchodach uczestniczą małe dzieci, trzymając w rękach chorągiewki, świece i kołatki. Wzywa się je, aby odmawiały błogosławieństwo nad Torą.

Współcześnie w Izraelu, w wieczór kończący Simchat Tora organizuje się zabawy w parkach i innych miejscach publicznych przy muzyce orkiestry.

 

Kilka myśli do przemyślenia:

- Miłość do Tory: po pierwsze i najważniejsze, święto Simchat Tora symbolizuje miłość Żydów do Tory. Żydzi nie ograniczają się jedynie do codziennego studiowania komentarzy do Tory i publicznego odczytywania Tory w synagodze w szabat. Od kilku tysięcy lat Żydzi opiekują się świętym tekstem Tory, zachowując jego wierną treść w sercach i umysłach. To właśnie dlatego pobożni Żydzi w tym świątecznym dniu tańczą ze zwojami Tory. Życie wierzącej społeczności to intelektualne studia nad Torą i publiczne odczytywanie Tory w synagodze, jednak wiążą się z tym przeżycia psychiczne i emocje, które stanowią o prawdziwości wiary.

- Cykliczna natura studiów Tory: święto Simchat Tora symbolizuje, że studiowanie Tory nie ma początku ani końca. Dla pobożnych Żydów słowa Tory są życiem, i żyją nimi każdego dnia i każdej nocy. Rabbi Dawid Abudraham powiedział w XIV wieku w Hiszpanii: "I przyczyna, że zaczynamy w miejscu Bereszit... tak jak można było skończyć Torę, tak też można ponownie ją rozpocząć".

- Demokratyczna natura studiów Tory: święto Simchat Tora symbolizuje fakt, że Tora należy do początku narodu Izraela: jego nauki i prawa. W XII wieku we Francji rozpoczęto odczytywać wielokrotne odczytywanie ostatniego fragmentu Tory (Vezot Habracha) "do czasu wejścia kongregacji do wyjścia". W XIV wieku w Niemczech udzielono zaszczyt zakończenia odczytywania Tory w ręce Hatan Torah i Hatan Bereishit.

- Budowanie Żydowskiego Prawa: ruch konserwatywny rozwija Halachę z generacji na generację i z kraju do kraju. W ten sposób powstało Prawo Żydowskie istniejące we współczesnej postaci. Ten proces jest przypominany podczas święta Simchat Tora. Tak jak powiedział Avraham Ya'ari, to święto rozpoczęło się w X wieku w Babilonii i przeszło przez cały żydowski świat oraz wszystkie grupy etniczne, które miały styczność z Żydami. To właśnie Żydzi w Babilonii rozpoczęli tańczenie podczas Simchat Tora (Rabbi Isaac ibn Giyyat, Sha'arei Simha). W XII wieku we Francji rozpoczęto uroczyste odczytywanie zakończenia Tory. W XII wieku w Hiszpanii wprowadzono rozpoczynanie odczytywania Genesis (Rabbi Judah al-Barzeloni). Tak to święto się rozbudowywało, tak jak Prawo.

 

 



Na poczatek
  Izrael Kultura Historia Turystyka Pomoc duchowa Żydzi w Polsce Czasy i Fakty

Copyright ©2002-2012 by Gedeon