Dwunasty Knesset:
Wybory:
01.11.1988 r.
Pierwsze
posiedzenie: 21.11.1988 r.
Liczba
wybranych list: 15.
(przed
końcem Knessetu było 17 parlamentarnych grup)
Czas:
3 lata i 8 miesięcy
Przewodniczący:
Dov Shilansky
Zastępcy
przewodniczącego: Shlomo Dayan, Gideon Gadot,
Haim
Kaufman, Nawaf Massalha,
Dan
Tichon, Mordechai Virshuvsky,
Shevah
Weiss
Sekretarz
Powszechny: Shmuel Jacobson
Dwunasty Knesset (1988-1992) |
Nazwa listy |
procent uzyskanych
głosów |
liczba miejsc |
liczba miejsc przed
następnymi wyborami |
Likud
(1) |
31,1 % |
40 |
38 |
Zjednoczenie
Pracy |
30,0 % |
39 |
38 |
Shas
(2) |
4,7 % |
6 |
5 |
Agudat
Israel (3) |
4,5 % |
5 |
4 |
Ruch
Praw Obywatelskich (Ratz) (4) |
4,3 % |
5 |
0 |
Partia
Religijno-Narodowa |
3,9 % |
5 |
5 |
Hadash
(5) |
3,7 % |
4 |
3 |
Tehiya |
3,1 % |
3 |
3 |
Mapam
(4) |
2,5 % |
3 |
0 |
Tzomet |
2,0 % |
2 |
2 |
Moledet |
1,9 % |
2 |
2 |
Shinui
(4) |
1,7 % |
2 |
0 |
Degel
Hatorah |
1,5 % |
2 |
2 |
Postępowa
Lista dla Pokoju |
1,5 % |
1 |
1 |
Arabska
Partia Demokratyczna |
1,2 % |
1 |
1 |
Meretz
(4) |
- |
0 |
10 |
Nowa
Partia Liberalna (1) |
- |
0 |
3 |
Moriah
(2) |
- |
0 |
1 |
Czarne
Pantery (5) |
- |
0 |
1 |
Geulat
Israel (3) |
- |
0 |
1 |
(1) - pięciu członków
Likudu odeszło, ale dwóch powróciło. Pozostali
założyli Nową Partię Liberalną. Jeden członek przeszedł
ze Zjednoczenia Pracy do Likudu.
(2) - jeden poseł odszedł ze Shasu i założyło Moriah.
(3) - jeden poseł odszedł z Agudat Israel i założył
Geulat Israel.
(4) - Ratz, Mapam i Shinui zjednoczyły
się w Meretz.
(5) - Czarne Pantery opuściły Hadash.
(6) - jeden członek Shinui przeszedł do Ratz,
i jeden przeszedł ze Zjednoczenia Pracy do Shinui. |
Najważniejszym wydarzeniem podczas kadencji
dwunastego Knessetu była wojna w Zatoce Perskiej, trwające palestyńskie
powstanie Intifada oraz początek procesu pokojowego.
Podczas pierwszych piętnastu miesięcy funkcjonował
rząd jedności narodowej, chociaż Likud mógł stworzyć
rząd mniejszościowy. Rząd został zmuszony do ustąpienia po tym,
jak Knesset nie udzielił mu wotum zaufania (15 marca 1990 r.).
Wówczas został sformowany mniejszościowy rząd Yitzhaka Shamira
z Likudu.
W tym okresie Palestyńczycy wyładowywali
swoją wściekłość podczas walk i zamieszek w Samarii, Judei i
w Strefie Gazy. Doszło także do kilku poważnych zamachów terrorystycznych.
Należy to wspomnieć rozmyślne zrzucenie do wąwozu autobusu jadącego
drogą 405 z Tel Avivu do Jerozolimy. Zginęło wówczas 14 pasażerów.
Do bardzo poważnych należały zajścia na Wzgórzu Świątynnym w
Jerozolimie, podczas których zginęło 20 Palestyńczyków, a 53
osoby zostały ranne. 20 maja 1990 roku Ami Popper zamordował
7 palestyńskich robotników w Rishon Letzion.
15 maja 1989 roku rząd ogłosił inicjatywę
pokojową, która była pierwszym sygnałem ze strony Izraela o
możliwości rozpoczęcia rozmów pokojowych z Palestyńczykami.
Jednak w owym czasie Izrael nie widział możliwości rozmawiania
z Organizacją Wyzwolenia Palestyny. Rząd jedności narodowej
był podzielony na tle różnicy zdań odnośnie sposobu prowadzenia
negocjacji, natury zawartego porozumienia i celów do których
powinien dążyć Izrael. Te kwestie były szeroko dyskutowane w
Knessecie.
Podczas wojny w Zatoce Perskiej na terytorium
Izraela spadło co najmniej 40 irackich rakiet "Scud".
Na życzenie Stanów Zjednoczonych, Izrael pozostał bierny. Po
zakończeniu wojny proces pokojowy nabrał tempa.
Pod koniec października 1991 roku została
zwołana konferencja pokojowa w Madrycie, stolicy Hiszpanii.
Jej następstwem były dwustronne rozmowy otwarte między Izraelem
i jego arabskimi sąsiadami. Przez bardzo długi czas odmawiał
jakichkolwiek rozmów bezpośrednich lub pośrednich z Organizacją
Wyzwolenia Palestyny. Wszystkie te negocjacje i rozmowy
znajdowały swoje odbicie na posiedzeniach plenarnych Knessetu.
W następstwie rozpoczętego procesu pokojowego
nastąpiła znaczna poprawa pozycji Izraela na arenie międzynarodowej.
Nastąpił wzrost liczby państw utrzymujących z Izraelem stosunki
dyplomatyczne. Zmniejszyła się także siła oraz nacisk arabskiego
bojkotu. Przez cały ten czas Stany Zjednoczone były głównym
motorem procesu pokojowego.
Pod koniec kadencji dwunastego Knessetu nastąpił
kryzys w stosunkach pomiędzy Izraelem a Stanami Zjednoczonymi.
Wynikało to z faktu, że USA przyznały Izraelowi 10 miliardów
USD pożyczki na absorpcję nowych imigrantów, została ona jednak
obłożona warunkami wstrzymania osadnictwa w Samarii i Judei.
Z innych wydarzeń tego okresu można wymienić
imigrację z ZSRR, a później z republik dawnego Związku Radzieckiego.
Knesset stanął przed problemami absorpcji tak licznej imigracji.
W maju 1991 roku ewakuowano z Etiopii do Izraela 15 tys. etiopskich
Żydów ("Operacja Salomon"). Knesset zajmował
się również prześladowaniami i problemami życia Żydów w Jemenie
i Syrii.
W dalszym ciągu Knesset zajmował się kwestią
umieszczenia nadajnika "Głosu Ameryki" w Aravie.
Pod dyskusję plenarną trafiły także problemy przemocy w rodzinie,
bicie dzieci, bieda dzieci i przemoc wśród młodzieży. Napotkano
także na problemy z adopcją dzieci za granicą oraz z zagranicznymi
robotnikami w Izraelu. Po raz pierwszy w Knessecie poruszono
kwestię AIDS. Raporty "Betzelem" objawiły przypadki
łamania praw człowieka w Izraelu.
W tym okresie w Izraelu uruchomiono drugi
kanał telewizji, w którym rozpoczęto nadawanie bezpośrednich
transmisji z posiedzeń Knessetu. Funkcjonować zaczęła również
telewizja kablowa.
Dwudziesty trzeci rząd został sformowany
przez Yitzhaka Shamira w dniu 22 grudnia 1988 roku. Członkami
koalicji rządowej byli: Likud, Zjednoczenie Pracy,
Partia Religijno-Narodowa, Shas, Agudat Israel
i Degel Hatorah.
Liczba ministrów, gdy rząd został sformowany
- 25.
Rząd upadł po głosowaniu w sprawie braku
zaufania (15 marca 1990 r.). Po odejściu Zjednoczenia Pracy
rząd pracował do sformowania nowego rządu.
Dwudziesty czwarty rząd został sformowany
przez Yitzhaka Shamira w dniu 11 czerwca 1990 roku. Członkami
koalicji rządowej byli: Likud, Partia Religijno-Narodowa,
Shas, Agudat Israel i Degel Hatorah, partia
komunistyczna, Tehiya (odeszła 21 stycznia 1992 r.),
Tsomet (odszedł 31 grudnia 1991 r.), Moledet
(odszedł 21 stycznia 1992 r.), Efraim Gur i Yitzhak Peretz.
Liczba ministrów, gdy rząd został sformowany
- 19.
źródło materiałów: Knesset
|