Agudat Israel (Związek
Izraela) jest partią polityczną ortodoksyjnych Żydów
w Izraelu.
Pierwotnie Aqudat Israel została
założona w 1912 roku w Katowicach (w obecnej Polsce). Jej celem
było utrzymanie odrębności żydowskiej wśród innych narodów i
walka z asymilacją. Program działania partii opierał się na
przestrzeganiu zasad Tory. W pierwszym okresie swego
istnienia, Agudat Israel sprzeciwiała się ideologii syjonizmu,
jak i politycznym organizacjom syjonistycznym.
Po 1948 roku Agudat Israel zaczęła
działać w Izraelu jako partia polityczna sprzeciwiająca się
tendencjom sekularyzacyjnym. Jej członkami zostali ortodoksyjni
Żydzi aszkenazyjscy oraz zwolennicy chasydzkich rabinów z Ger,
Vizhnitz, Bostonu i Belz. Wszystkie decyzje Aqudat Israel
są zatwierdzane przez radę doświadczonych rabinów.
Reprezentanci Aqudat Israel uczestniczyli
w kilku koalicyjnych rządach i przyczynili się do uwzględnienia
w polityce Izraela wymogów judaizmu. Dzięki politycznym naciskom
uzyskali finansowanie jesziw i religijnych instytucji społecznych.
Ortodoksyjni Żydzi i chasydzi uzyskali utrzymali państwową opiekę
społeczną, pomoc mieszkaniową, świadczenia transferowe i zwolnienie
od służby wojskowej. Otworzyli w izraelskim ustawodawstwie drogę
do oficjalnego państwowego przestrzegania Szabatu i koszerności
żywności, czym bardzo często wprawiali świeckich Izraelczyków
w konsternację. Państwo Izrael otrzymało w ten sposób swój obecny
charakter żydowsko-religijny. W polityce zagranicznej Aqudat
Israel zajmuje elastyczne stanowisko względem Palestyńczyków.
Jednak palestyński terroryzm wywołał uczucia współczucia dla
żydowskich religijnych osadników w Samarii i Judei. Z tego powodu
Aqudat Israel zaczęła popierać zwiększenie wydatków na
obronę Izraela.
------- Drugi
Knesset (1951-1955) -------
W
wyborach do Drugiego Knessetu (30.07.1951 r.), Agudat Israel
uzyskał
2,0% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadziła
3
posłów.
deputowani:
Zalman Ben-Yaakov (1897-1959,
ur. w Polsce) - członek komitetu dla instytucji
użyteczności
publicznej, członek komitetu edukacji, kultury i sportu.
Avraham Deutsch (1889-1953, ur.
na Węgrzech) - członek komitetu konstytucji,
prawa
i sprawiedliwości, członek komitetu edukacji, kultury i sportu.
Yitzhak-Meir Levin (1893-1971,
ur. w Polsce) - w trzecim rządzie minister
zapasów
(do 18 września 1952 r.).
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - członek komitetu dla instytucji
użyteczności
publicznej.
W wyborach do trzeciego i czwartego Knessetu,
Aqudat Israel wystartował ze wspólnej listy wyborczej Religijnego
Frontu Tory w sojuszu politycznym z partią Po'alei
Agudat Israel.
------- Czwarty
Knesset (1959-1961) -------
W
trakcie obrad Czwartego Knessetu nastąpił rozłam wewnętrzny
w
Zjednoczonym
Froncie Tory. Dzięki temu Agudat Israel posiadał
w
parlamencie
4 posłów.
deputowani:
Shlomo-Jacob Gross (1908-2003,
ur. na Węgrzech).
Yitzhak-Meir Levin (1893-1971,
ur. w Polsce).
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - członek komitetu ekonomii.
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - członek komitetu edukacji, kultury i
sportu.
------- Piąty
Knesset (1961-1965) -------
W
wyborach do Piątego Knessetu (15.08.1961 r.), Agudat Israel
uzyskał
3,7% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadził
4
posłów.
deputowani:
Shlomo-Jacob Gross (1908-2003,
ur. na Węgrzech) - członek komitetu
budownictwa,
członek komitetu dla instytucji użyteczności publicznej.
Yitzhak-Meir Levin (1893-1971,
ur. w Polsce).
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - członek komitetu ekonomii, członek
komitetu
dla instytucji użyteczności publicznej.
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - członek komitetu konstytucji, prawa i
sprawiedliwości.
------- Szósty
Knesset (1965-1969) -------
W
wyborach do szóstego Knessetu (1.11.1965 r.), Agudat Israel
uzyskał
3,3% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadził
4
posłów.
deputowani:
Shlomo-Jacob Gross (1908-2003,
ur. na Węgrzech) - członek komitetu dla
instytucji
użyteczności publicznej.
Yitzhak-Meir Levin (1893-1971,
ur. w Polsce).
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - członek komitetu ekonomii, członek
komitetu
spraw wewnętrznych.
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - członek komitetu konstytucji, prawa i
sprawiedliwości,
członek komitetu edukacji, kultury i sportu.
------- Siódmy
Knesset (1969-1973) -------
W
wyborach do siódmego Knessetu (28.10.1969 r.), Agudat Israel
uzyskał
3,2% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu
wprowadził
4 posłów.
deputowani:
Yehuda Meir Abramovicz (1915-
, ur. w Polsce).
Shlomo-Jacob Gross (1908-2003,
ur. na Węgrzech) - członek komitetu dla
instytucji
użyteczności publicznej.
Yitzhak-Meir Levin (1893-1971,
ur. w Polsce).
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - członek komitetu ekonomii, członek
komitetu
spraw wewnętrznych.
Yaakov Mizrachi (1919-1979, ur.
w Izraelu).
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - członek komitetu konstytucji, prawa i
sprawiedliwości,
członek komitetu edukacji, kultury i sportu.
W wyborach do ósmego Knessetu Agudat Israel
i Po'alei
Agudat Israel wystartowały wspólnie z w ramach Zjednoczonego
Frontu Tory. Pod koniec kadencji parlamentu obie partie
odłączyły się.
------- Ósmy
Knesset (1973-1977) -------
Dzięki
rozłamowi w Zjednoczonym
Froncie Tory, Agudat Israel posiadał w
ósmym
Knessecie 3 posłów.
deputowani:
Yehuda Meir Abramovicz (1915-
, ur. w Polsce) - członek komitetu budownictwa.
Shlomo-Jacob Gross (1908-2003,
ur. na Węgrzech) - członek komitetu
budownictwa.
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - przewodniczący komitetu finansów.
------- Dziewiąty
Knesset (1977-1981) -------
W
wyborach do dziewiątego Knessetu (17.05.1977 r.), Agudat
Israel
uzyskał
3,3% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadził
4
posłów.
deputowani:
Yehuda Meir Abramovicz (1915-
, ur. w Polsce) - wiceprzewodniczący Knessetu.
Shlomo-Jacob Gross (1908-2003,
ur. na Węgrzech) - członek komitetu spraw
zagranicznych
i obrony.
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - przewodniczący komitetu finansów.
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - przewodniczący komitetu pracy i
pomocy
społecznej, członek komitetu edukacji, kultury i sportu.
------- Dziesiąty
Knesset (1981-1984) -------
W
wyborach do dziesiątego Knessetu (30.06.1981 r.), Agudat
Israel
uzyskał
3,7% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadził
4
posłów.
deputowani:
Shmuel Halpert (1939- , ur. w
Rumunii) - członek komitetu budownictwa, członek
komitetu
spraw zagranicznych i obrony, członek komitetu spraw
wewnętrznych
i środowiska.
Shlomo Lorincz (1918- , ur. na
Węgrzech) - przewodniczący komitetu finansów.
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - przewodniczący komitetu pracy i
pomocy
społecznej.
Avraham Yosef Schapira (1921-2000,
ur. w Rumunii) - członek komitetu
finansów,
członek komitetu ekonomii.
------- Jedenasty
Knesset (1984-1988) -------
W
wyborach do jedenastego Knessetu (23.07.1984 r.), Agudat
Israel
uzyskał
1,7% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadził
2
posłów.
deputowani:
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - w dwudziestym pierwszym rządzie
wiceminister
pracy i pomocy społecznej (od 24 września 1984 r. do
2
grudnia 1985 r.).
Avraham Yosef Schapira (1921-2000,
ur. w Rumunii) - przewodniczący komitetu
finansów.
------- Dwunasty
Knesset (1988-1992) -------
W
wyborach do dwunastego Knessetu (01.11.1988 r.), Agudat Israel
uzyskał
4,5% oddanych głosów. Dzięki temu do parlamentu wprowadził
5
posłów.
deputowani:
Moseh Zeev Feldman (1930-1997,
ur. w Austrii) - przewodniczący komitetu
finansów,
członek komitetu konstytucji, prawa i sprawiedliwości, w
dwudziestym
trzecim rządzie wiceminister pracy i pomocy społecznej
(do
31 października 1989 r.).
Shmuel Halpert (1939- , ur. w
Rumunii) - członek komitetu edukacji, kultury i
sportu,
członek komitetu pracy i pomocy społecznej, w dwudziestym
czwartym
rządzie wiceminister pracy i pomocy społecznej (od
8
czerwca 1991 r.).
Eliezer Mizrachi (1945- , ur.
w Izraelu) - członek komitetu budownictwa, członek
komitetu
absorpcji imigracji, w dwudziestym czwartym rządzie
wiceminister
zdrowia (od 25 czerwca 1990 r.).
Menahem Porush (1916- , ur. w
Izraelu) - członek komitetu spraw zagranicznych
i
obrony, członek komitetu spraw wewnętrznych i środowiska, w
dwudziestym
czwartym rządzie wiceminister pracy i pomocy społecznej
(od
19 listopada 1990 r.).
Avraham Verdiger (1921- , ur.
w Polsce) - przewodniczący komitetu etyki,
członek
komitetu konstytucji, prawa i sprawiedliwości, w dwudziestym
czwartym
rządzie wiceminister spraw Jerozolimy (od
27
listopada 1990 r.).
Podczas kampanii wyborczej do trzynastego,
czternastego i piętnastego Knessetu Agudat Israel i Degel
Hatorah wystartowały ze wspólnej listy wyborczej Zjednoczonego
Judaizmu Tory. Obie partie nie zawsze się ze sobą zgadzały,
jednakże współpracowały w jednym bloku politycznym i razem startowały
w wyborach, aby zdobyć jak największą liczbę mandatów. Pod koniec
każdej kadencji Knessetu następowało rozdzielenie grup parlamentarnych
(z powodów finansowych).
------- Trzynasty
Knesset (1992-1996) -------
W
wyniku oddzielenia się od Zjednoczonego
Judaizmu Tory,
pod koniec
kadencji
parlamentu Agudat Israel posiadał w trzynastym Knessecie
2
posłów.
deputowani:
Avraham Yosef Schapira (1921-2000,
ur. w Rumunii) - członek komitetu
finansów.
Avraham Verdiger (1921- , ur.
w Polsce) - członek komitetu spraw wewnętrznych
i
środowiska, członek komitetu absorpcji imigracji.
------- Szesnasty
Knesset (2003-2006) -------
W
2004 roku Zjednoczony
Judaizm Tory dołączył do koalicji rządowej
Ariela
Szarona (Likud).
Aqudat Israel poparł jednostronny plan wycofania
się
ze Strefy Gazy. Sprzeciwili się temu posłowie i rabini z Degel
Hatorah.
Z
powodu rywalizacji między obiema partiami nastąpił wówczas rozłam
i
rozpad
Zjednoczonego
Judaizmu Tory.
Dzięki
temu Aqudat Israel posiadał w szesnastym Knessecie 3
posłów.
deputowani:
Israel Eichler (1955- , ur. w
Izraelu) - przewodniczący komitetu publicznych
petycji.
Shmuel Halpert (1939- , ur. w
Rumunii) - członek komitetu spraw wewnętrznych i
środowiska,
członek komitetu pracy, pomocy społecznej i zdrowia, w
trzydziestym
rządzie wiceminister transportu. (od 30 marca 2005 r.).
Yakov Litzman (1948- , ur. w Niemczech)
- przewodniczący komitetu finansów,
członek
komitetu spraw wewnętrznych i środowiska, członek
międzykomitetu
budżetu obrony.
Meir Porush (1955- , ur. w Izraelu)
- członek komitetu budownictwa, członek
komitetu
spraw wewnętrznych i środowiska, członek komitetu pracy,
pomocy
społecznej i zdrowia.
Podczas kampanii wyborczej do siedemnastego
Knessetu Agudat Israel i Degel
Hatorah wystartowały ze wspólnej listy wyborczej Zjednoczonego
Judaizmu Tory.
źródło materiałów: Knesset
|